بررسی همدیدی و شبیه‌سازی توفان خاک استان خوزستان در بهمن ماه سال 1395

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده هواشناسی

2 دانشیار پژوهشکده هواشناسی

3 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

چکیده

هر ساله وقوع رخدادهای گردوخاک ساکنان بخش‌های وسیعی از کشور از جمله استان خوزستان را با مشکلات جدی مواجه می کند. در روزهای 7 تا 10 بهمن ماه سال 1395، وقوع هم زمان پدیده گردوخاک و بارش باران در شهر اهواز  منجر به قطع برق و به دنبال آن آب در این شهر به مدت دو شبانه­روز و لغو پرواز هواپیماها گردید. بررسی نقشه‏های همدیدی نشان می‌دهد در نقشه فشار سطح زمین، کل منطقه تحت تأثیر یک سامانه کم فشار دینامیکی قرار دارد. چرخش خطوط هم‌فشار، تغییر جهت باد و وجود کژفشاری در منطقه از علائم وجود جبهه است. اجرای مدل HYSPLITدر تراز 500متر به خوبی مرز جبهه سرد و تغییر جهت باد در منطقه را نمایش می‌دهد. مقادیر کد هوای حاضر ایستگاه همدیدی اهواز بیانگر وقوع توفان، پدیده گردوخاک محلی و غیر محلی و بارش باران در این دوره بوده و کمترین میزان دید افقی برابر 100 متر گزارش شده است. شبیه‌سازی این رخداد گردوخاک با مدل WRF-Chem نشان داد که مدل، گسیل گردوخاک از عراق و جنوب خوزستان را به خوبی نشان داده و بار گردوخاک خروجی مدل با تصاویر ماهواره‌ای در توافق است. با مقایسه کمّی غلظت  خروجی مدل با مقادیر مشاهداتی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که مدل در شبیه‌سازی غلظت ذرات  عملکرد قابل قبولی دارد. مدل در شبیه سازی جهت باد و بارش، عملکرد بهتری دارد و الگوی بارش و میزان آن در شهرهای مختلف را به خوبی نشان داده است. همچنین وجود جبهه و تغییر جهت ناگهانی باد توسط مدل شناسایی شده است.

کلیدواژه‌ها