تغییرات مکانی- زمانی ویژگی‌های خشکسالی پیش‌بینی شده ایران تحت سناریوهای تغییر اقلیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 گروه مهندسی آب، دانشگاه شهید باهنر، کرمان

10.22034/jmas.2023.390166.1199

چکیده

هدف این مطالعه، ارزیابی تغییرات ویژگی‌های خشکسالی شامل شدت، مدت و طول دوره خشک 39 ایستگاه ایران با رژیم‌ بارشی متفاوت در سه دوره افق نزدیک، میانه و دور تحت اثر تغییر اقلیم میباشد. براین اساس، از میانگین شش مدل آب و هوای منطقه‌ای جنوب آسیا (CORDEX-SA) برای دوره پایه و دوره های آینده با در نظر گرفتن دو سناریوی RCP4.5 و RCP8.5 استفاده شد. در ابتدا، بدلیل عملکرد ضعیف میانگین RCM ها در شبیه سازی بارش در دوره پایه، از یک روش تصحیح اریبی (BC) بنام تصحیح اریبی مبتنی بر رتبه بندی چندکی (QRBC) استفاده گردید. سپس با استفاده از تئوری گردش ها و شاخص بارش استاندارد شده (SPI)، ویژگی های خشکسالی ایران در مقیاس سالانه استخراج شدند. ارزیابی سناریوهای خشکسالی آینده در مقیاس سالانه شرایط متفاوتی برای نواحی مختلف ایران در سه افق مذکور را نشان داد و میتوان گفت که بطور میانگین ایران با افزایش تغییرات در شدت خکشسالی ها مواجه خواهد شد و بیشترین تغییرات در شدت خشکسالی (83/3 درصد در مقایسه با دوره تاریخی) مطابق سناریوی RCP8.5 در افق دور اتفاق خواهد افتاد. درحالیکه کمترین میزان تغییرات در افزایش شدت خشکسالی مطابق سناریوی RCP4.5 در افق میانه (67/0 درصد در مقایسه با دوره تاریخی) رخ خواهد داد که با کاهش تغییرات در طول دوره خشکسالی (04/2 درصد در مقایسه با دوره تاریخی) همراه خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات