صحت سنجی عملکرد برونداد مدل‌ اقلیمی CMIP6 با داده‌های مشاهده‌ای کرانه‌های مکران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آب و هواشناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان ،مربی گروه اقیانوس شناسی،دانشکده علوم دریایی،دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی

2 گروه جغرافیای طبیعی(اقلیم شناسی)،دانشگاه سیستان و بلوچستان،ایران زاهدان

3 گروه جغرافیای طبیعی(اقلیم شناسی). دانشگاه سیستان و بلوچستان.زاهدان.ایران

4 دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی

10.22034/jmas.2023.379448.1193

چکیده

چکیده

اقلیم سیاره زمین در حال تغییر است و بیشترین پیامد آن متوجه مناطق ساحلی و به به‌ویژه شهرهای ساحلی است. از سوی دیگر استفاده از داده‌های خروجی مدل‌های اقلیمی مستلزم ارزیابی دقت آن در مقابل داده‌های مشاهداتی است. هدف از این پژوهش ارزیابی دقت مدل‌های اقلیمی CMIP6 در سواحل مکران است. به‌منظور بررسی شرایط اقلیمی در سواحل مکران از 11 مدل گردش سیاره‌ای برونداد CMIP6 در دوره تاریخی 2014-1985 استفاده شد. برای ارزیابی از داده‌های هواشناسی مشاهداتی جمع بارش ماهانه، میانگین ماهانه پارامترهای دمای هوا، رطوبت هوا، دمای حداکثر، دمای حداقل و سرعت باد و فشار هوای دو ایستگاه همدیدی سواحل مکران (چابهار - جاسک) برای همان دوره زمانی استفاده شد. نتایج نشان داد که بارش، باد و همچنین رطوبت، همبستگی‌های بسیار ضعیفی ثبت نموده و نمی‌توانند معیار مناسبی برای انتخاب مدل باشند. اما مجموعه دماهای میانگین، حداقل و حداکثر و همچنین فشار هوا از همبستگی کافی برخوردار است. شاخص‌های نش ساتکلیف (NSE)، ریشه دوم میانگین مربع خطاها NRMSE)) و کلینگ- گوپتا (KGE) نیز این نتایج را تأیید کرد. باتوجه‌به بررسی‌های ذکر شده و نتایج محاسبات، شش مدل FGOALS، MPI-ESM1، CanESM5، MRI-ESM2، EC-EARTH3، IPSL-CM6A، ACCESS-ESM(بدون ترتیب) بین 11 مدل معین شده ابتدای تحقیق، به‌عنوان بهترین مدل انتخاب شدند. در ادامه دو مدل همادی (اسمبل ) به روش میانگین حسابی و میانگین وزن‌دهی (IWM) معرفی شد که مدل میانگین وزنی نتایج بهتری نشان داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات