2
گروه آموزشی آب و هواشناسی. دانشگاه زنجان.زنجان. ایران
چکیده
میزان گسترش مناطق گرمسیری و متعاقب آن خشک شدن مناطق نیمه‌گرمسیری زیر شاخه‌های فرونشینی سلول هادلی رو به افزایش است، به منظور بررسی میزان گسترش قطب‌سو چرخش سلول هادلی در نیمکره جنوبی از داده‌های تابش موج بلند خروجی زمین، فشار سطح دریا، تبخیر، بارش، مؤلفه مداری، مؤلفه نصف‌النهاری، امگا و دمای سطح تروپوپاوز استفاده شده است. داده های مذکور در بازه زمانی 40 ساله (1979-2018) از پایگاه داده‌ای ECMWF نسخه (ERA5) اخذ شده است. یافته‌ها نشان داد که هر سال، مرز بیرونی سلول هادلی به طور متوسط به اندازه o032/0- درجه جنوبی افزایش می‌یابد. به طور کلی، مطالعه نشان داد لبه سلول هادلی در نیمکره جنوبی، 1 تا 5/3 درجه عرض جغرافیایی افزایش یافته است و از سال 1999 شدت روند افزایشی چرخش سلول هادلی در این نیمکره به عرض‌های بالاتر بیشتر شده است؛ بیشترین گسترش عرض جغرافیایی چرخش سلول هادلی طی سال های 1999، 2001 و 2011 تا عرض جغرافیایی o5/33- درجه جنوبی مشاهده شده است. در نتیجه، افزایش خشکی و مخاطرات آب و هوایی در آینده قابل پیش بینی است.
)