هواشناسی همدیدی
سارا کرمی؛ زهرا قصابی
چکیده
در این مطالعه پدیده شدید و گسترده گردوخاک در 12-18 مارس 2021 در بخش وسیعی از آسیا (خاورمیانه، آسیای مرکزی و شرقی) با استفاده از داده‌ها و تصاویر ماهواره‌ای، نقشه‌های همدیدی و برونداد مدل پخش HYSPLIT و مدل WRF-Chem بررسی شد. در روز 12 مارس همزمان با انتقال ذرات گردوخاک از عراق به ایران، گسیل گردوخاک از بیابان‌های عربستان آغاز شده و ذرات گردوخاک ...
بیشتر
در این مطالعه پدیده شدید و گسترده گردوخاک در 12-18 مارس 2021 در بخش وسیعی از آسیا (خاورمیانه، آسیای مرکزی و شرقی) با استفاده از داده‌ها و تصاویر ماهواره‌ای، نقشه‌های همدیدی و برونداد مدل پخش HYSPLIT و مدل WRF-Chem بررسی شد. در روز 12 مارس همزمان با انتقال ذرات گردوخاک از عراق به ایران، گسیل گردوخاک از بیابان‌های عربستان آغاز شده و ذرات گردوخاک به سمت کشورهای افغانستان، پاکستان و چین منتقل شدند. علاوه بر انتقال بلندبرد، گسیل گردوخاک از چشمه‌های محلی در مناطق مرزی کشورهای افغانستان، پاکستان، ایران و مناطق مرکزی ترکمنستان و مناطق غربی و مرکزی چین سبب افزایش شدت پدیده و گستردگی مناطق تحت تاثیر گردوخاک شد. در تحلیل همدیدی، مجموعه‌ای از سامانه‌های کم‌فشار در جنوب عربستان، جنوب و جنوب شرقی ایران، قرقیزستان و چین مشاهده می‌شود که سبب گسیل و انتقال گردوخاک در منطقه مورد مطالعه شده است. محصولات ماهواره کالیپسو نشان می‌دهند که در بخش وسیعی از منطقه واقع در مسیر ماهواره ذرات معلق گردوخاک وجود دارد و ابرهای موجود در جو منطقه نیز بیشتر از نوع همرفت عمیق و سیروس هستند. مدل WRF-Chem گسیل گردوخاک از عراق، سوریه و عربستان سعودی و مسیر انتقال آن را بدرستی شبیه‌سازی کرده و فعالیت چشمه‌های گردوخاک اطراف دریاچه هامون، کشور ترکمنستان و مناطق مرکزی چین در خروجی مدل قابل مشاهده است. سطح مقطع قائم غلظت گردوخاک و کمیت‌های رطوبت نسبی، سرعت باد و دمای پتانسیلی نشان‌دهنده نفوذ ذرات گردوخاک تا ترازهای بالای جو است که سبب انتقال بلند برد آنها تحت تاثیر سرعت بیشتر باد شده است.
هواشناسی همدیدی
سارا کرمی؛ نوشین خدام؛ ساویز صحت کاشانی؛ مهدی رهنما
چکیده
فعالیت چشمه‌های گسیل گردوخاک واقع در نواحی خالی از سکنه کشور عربستان سعودی و همچنین بیابان‌های امارات، در برخی مواقع سال به‌ویژه فصل بهار، سبب تشدید گردوخاک در مناطق جنوبی ایران می‌شود. در این مطالعه چهار پدیده شدید و فراگیر گردوخاک که در آنها چشمه‌های گردوخاک کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس فعال بوده و نیمه جنوبی ایران را تحت ...
بیشتر
فعالیت چشمه‌های گسیل گردوخاک واقع در نواحی خالی از سکنه کشور عربستان سعودی و همچنین بیابان‌های امارات، در برخی مواقع سال به‌ویژه فصل بهار، سبب تشدید گردوخاک در مناطق جنوبی ایران می‌شود. در این مطالعه چهار پدیده شدید و فراگیر گردوخاک که در آنها چشمه‌های گردوخاک کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس فعال بوده و نیمه جنوبی ایران را تحت تأثیر قرار داده‌اند، بررسی شد. پس از انتخاب رخدادهای شدید و فراگیر گردوخاک در منطقه، برای هر مورد به‌صورت جداگانه کد پدیده و دید افقی در ایستگاه‌های همدیدی کشور ایران و کشورهای همسایه بررسی شده، پایش فضایی توفان‌های رخ‌داده با تصاویر رنگ واقعی سنجنده MODIS انجام شد. سپس سامانه‌های همدیدی مؤثر بر رخداد گردوخاک با استفاده از دادههای باز تحلیل‌شده بررسی شده و مدل لاگرانژی HYSPLIT به صورت ماتریسی و به روش پس رو به‌منظور تعیین مسیر انتقال توفان گردوخاک اجرا شد. بررسی رخدادهای گردوخاک در منطقه موردمطالعه نشان داد که به‌طورکلی شکل‌گیری یک سامانه کم‌فشار که در برخی موارد با جبهه‌های جوی نیز همراه است در منطقه، به‌ویژه بر روی خلیج‌فارس و قرارگیری مناطق خشک حاشیه جنوبی خلیج‌فارس در جلوی مرکز کم‌فشار و وزش بادهای جنوب و جنوب‌غربی در این مناطق سبب انتقال گردوخاک از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس به مناطق جنوبی ایران می‌شود. خروجی مدل HYSPLIT نیز نشان داد که در کلیه پدیده‌های گردوخاک موردمطالعه، وجود جریانات جنوبی در منطقه سبب انتقال گردوخاک به خلیج‌فارس و بخش وسیعی از جنوب ایران شده است.
سارا کرمی؛ نسیم حسین حمزه؛ عباس رنجبر سعادت آبادی؛ معصومه موسوی
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 177-189
چکیده
هر ساله وقوع رخدادهای گردوخاک ساکنان بخش‌های وسیعی از کشور از جمله استان خوزستان را با مشکلات جدی مواجه می کند. در روزهای 7 تا 10 بهمن ماه سال 1395، وقوع هم زمان پدیده گردوخاک و بارش باران در شهر اهواز منجر به قطع برق و به دنبال آن آب در این شهر به مدت دو شبانهروز و لغو پرواز هواپیماها گردید. بررسی نقشه‌های همدیدی نشان می‌دهد ...
بیشتر
هر ساله وقوع رخدادهای گردوخاک ساکنان بخش‌های وسیعی از کشور از جمله استان خوزستان را با مشکلات جدی مواجه می کند. در روزهای 7 تا 10 بهمن ماه سال 1395، وقوع هم زمان پدیده گردوخاک و بارش باران در شهر اهواز منجر به قطع برق و به دنبال آن آب در این شهر به مدت دو شبانهروز و لغو پرواز هواپیماها گردید. بررسی نقشه‌های همدیدی نشان می‌دهد در نقشه فشار سطح زمین، کل منطقه تحت تأثیر یک سامانه کم فشار دینامیکی قرار دارد. چرخش خطوط هم‌فشار، تغییر جهت باد و وجود کژفشاری در منطقه از علائم وجود جبهه است. اجرای مدل HYSPLITدر تراز 500متر به خوبی مرز جبهه سرد و تغییر جهت باد در منطقه را نمایش می‌دهد. مقادیر کد هوای حاضر ایستگاه همدیدی اهواز بیانگر وقوع توفان، پدیده گردوخاک محلی و غیر محلی و بارش باران در این دوره بوده و کمترین میزان دید افقی برابر 100 متر گزارش شده است. شبیه‌سازی این رخداد گردوخاک با مدل WRF-Chem نشان داد که مدل، گسیل گردوخاک از عراق و جنوب خوزستان را به خوبی نشان داده و بار گردوخاک خروجی مدل با تصاویر ماهواره‌ای در توافق است. با مقایسه کمّی غلظت خروجی مدل با مقادیر مشاهداتی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که مدل در شبیه‌سازی غلظت ذرات عملکرد قابل قبولی دارد. مدل در شبیه سازی جهت باد و بارش، عملکرد بهتری دارد و الگوی بارش و میزان آن در شهرهای مختلف را به خوبی نشان داده است. همچنین وجود جبهه و تغییر جهت ناگهانی باد توسط مدل شناسایی شده است.
