هواشناسی و علوم جوّ

**آمار و ارقام**
تعداد دوره‌ها	4
تعداد شماره‌ها	15
تعداد مقالات	95
تعداد نویسندگان	215
تعداد مشاهده مقاله	27,934
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	26,639
نسبت مشاهده بر مقاله	294.04
نسبت دریافت فایل بر مقاله	280.41

مقاله پژوهشی اقلیم شناسی

مطالعه اثر رودباد قطبی بر بارش های فصل سرد ایران

داریوش سپاده؛ برومند صلاحی؛ بهلول علیجانی؛ بتول زینالی

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 178-192

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.342496.1174

چکیده

در این پژوهش، تأثیر رودباد قطبی بر بارش‌های روزانه ایستگاه‌های همدید ایران در فصل سرد (پاییز و زمستان) طی دوره 30 ساله (1988-2017) مطالعه شده است. بر اساس آستانه بارش بیش از 30 میلی‌متر به‌عنوان بارش شدید و بر پایه صدک 95 ام، تعداد 972 روز به‌عنوان روزهای رخداد بارش سنگین در 31 ایستگاه همدید ایران شناسایی و خوشه‌بندی شدند و روزهای نماینده‌ی ... بیشتر

مقاله پژوهشی اقلیم شناسی

اثرهای رویدادهای خالص و ترکیبی پدیده های ENSO و IOD بر نوسان های بارش پاییزه در شمال باختری ایران

محمدرضا نظری رادثانی؛ فاطمه وطن پرست قلعه جوق؛ سید محمدجعفر ناظم السادات؛ برومند صلاحی

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 193-209

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.350476.1178

چکیده

النینو نوسان جنوبی (ENSO) و دو قطبی اقیانوس هند (IOD) پدیده های جوی – اقیانوسی هستند که در پهنه گرمسیری اقیانوسهای آرام و هند نمایان می‌شوند. در این پژوهش جاپای خالص و برهمکنش این دو پدیده بر بارش پاییزه شمال باختری ایران در دوره آماری ۲۰۱۸-۱۹۸۹ ارزیابی شد. یافته های اختلاف از میانگین بادهای برداری تراز ۸۵۰ میلیبار در رویدادهای خالص ... بیشتر النینو نوسان جنوبی (ENSO) و دو قطبی اقیانوس هند (IOD) پدیده های جوی – اقیانوسی هستند که در پهنه گرمسیری اقیانوسهای آرام و هند نمایان می‌شوند. در این پژوهش جاپای خالص و برهمکنش این دو پدیده بر بارش پاییزه شمال باختری ایران در دوره آماری ۲۰۱۸-۱۹۸۹ ارزیابی شد. یافته های اختلاف از میانگین بادهای برداری تراز ۸۵۰ میلیبار در رویدادهای خالص و ترکیبی دو پدیده دگرگونیهای فراوانی با فازهای روبروی هم نشان می‌دهد. بررسی اثرات این الگوها در 23 ایستگاه همدیدی شمال باختری ایران، نشان داد که بطور کلی ENSO نفوذ بیشتری نسبت به IOD بر نوسانهای بارش پاییزه در این گستره دارد. با چیرگی رویدادهای خالص ENSO بارش پاییزه برای گستره شمال باختری ایران تا ۹۶ درصد افزایش و ۳۷ درصد کاهش بترتیب در فازهای گرم و سرد نسبت به میانگین درازمدت دارد. این نوسان بارش پاییزه زیرنمود فازهای مثبت و منفی IOD به‌اندازه‌ی ۶۱ و ۳۱ درصد نسبت به میانگین دراز مدت افزایش و کاهش را نشان می‌دهد. با جابجایی رویدادهای خالص IOD از فاز مثبت به منفی، ۱۸ ایستگاه در این پهنه افزایش و پنج ایستگاه کاهش بارش پاییزه را بروز دادند. در زمان همراهی پدیده النینو با فاز مثبت IOD بارش در کل پهنه تا ۶۰ درصد افزایش داشته است و خشک‌سالی پاییزه بیشتر در دورانی رخ‌ داده که پدیده لانینا با فاز منفی IOD همراه بوده است. در سنجش میانگین بارش پاییزه فازهای روبروی هم رویدادهای ترکیبی، یافته های آزمون من ویتنی بگونه ای معنیدار رخداد دوره های تر و خشک پاییزه را روشن می‌سازد.

مقاله پژوهشی هواشناسی همدیدی

بررسی نقش برهمکنش الگوهای گردشی حاره - برون حاره بر بارش های فرین فراگیر ایران

هلاله فهیمی؛ عبدالله فرجی؛ بهلول علیجانی

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 210-223

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.351903.1180

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش برهمکنش الگوهای گردشی حاره- برون حاره بر بارش‌های فرین- فراگیر ایران انجام گرفت. به این منظور 9 روز با بارش فرین- فراگیر ایران با معیار شاخص صدکی 95 و رخداد آن‌ها در 20 درصد ایستگاه‌ها و بیشتر طی دوره آماری 31 سال (1989-2019) بررسی شد. داده‌های جو بالای 9 روز انتخابی استخراج و بر اساس آن‌ها نقشه‌های سنوپتیکی ترسیم ... بیشتر این پژوهش با هدف بررسی نقش برهمکنش الگوهای گردشی حاره- برون حاره بر بارش‌های فرین- فراگیر ایران انجام گرفت. به این منظور 9 روز با بارش فرین- فراگیر ایران با معیار شاخص صدکی 95 و رخداد آن‌ها در 20 درصد ایستگاه‌ها و بیشتر طی دوره آماری 31 سال (1989-2019) بررسی شد. داده‌های جو بالای 9 روز انتخابی استخراج و بر اساس آن‌ها نقشه‌های سنوپتیکی ترسیم گردید. داده‌های مورداستفاده ERA5 هستند که در ترازهای زیرین (850 و 800 هکتوپاسکال) و میانی (700،600،500 هکتوپاسکال) استخراج شدند. نقشه‌های ارتفاع ژئوپتانسل و رودباد، نشان از نفوذ حاره‌ای عوامل دینامیکی برون حاره دارد که میزان نفوذ آن‌ها در ترازهای مختلف جو متفاوت است. برهمکنش الگوهای دو ناحیه دو عامل رخداد بارش یعنی رطوبت و ناپایداری جو بر روی ایران را فراهم کرده‌اند. نفوذ حاره‌ای‌ سردچال‌ها، ناوه غربی و رودباد جبهه قطبی و همسویی آن‌ها با مراکز پرارتفاع جنب‌حاره منجر به فرارفت رطوبت حاره به برون‌حاره می‌شوند. بر روی ایران به علت نفوذ سردچال‌ها، ناوه غربی و رودباد جبهه قطبی شرایط مناسب صعود و ناپایداری جو فراهم است که با ورود رطوبت حاره به ایران، بارش‌های فرین فراگیر رخ می‌-دهد. کلمات کلیدی: الگوهای گردشی، مناطق حاره و برون حاره، برهمکنش الگوهای گردشی حاره- برون حاره، بارش فرین فراگیر، ایران.

مقاله پژوهشی سیلاب و هیدرولوژی

تعیین روابط شدت- مدت- فراوانی رگبار باران در حوضه کارون (ایستگاه‌های اهواز، بهبهان، لالی)

زهرا قصابی؛ سکینه خان سالاری

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 224-240

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.353161.1182

چکیده

از جمله ﻋﻮاﻣـلی که در ﺑـﺮوز سیلاب و افزایش ﺧﺴﺎرات ﻧﺎﺷﯽ از آن ﻣﺆﺛﺮ است، ﺷﺪت و ﻣﺪت ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ می‌باشد. رگبار طرح که از روی منحنی‌های شدت- مدت- فراوانی(IDF) برای تداوم و دوره‌ی بازگشت‌های مشخص استخراج می‌شود، در مطالعات آب و هوا-شناسی از اهمیت بسزایی برخوردار است.در بسیاری از مطالعات رگبار طرح از ضرایب غیر‌منطقه‌ای استفاده ... بیشتر از جمله ﻋﻮاﻣـلی که در ﺑـﺮوز سیلاب و افزایش ﺧﺴﺎرات ﻧﺎﺷﯽ از آن ﻣﺆﺛﺮ است، ﺷﺪت و ﻣﺪت ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ می‌باشد. رگبار طرح که از روی منحنی‌های شدت- مدت- فراوانی(IDF) برای تداوم و دوره‌ی بازگشت‌های مشخص استخراج می‌شود، در مطالعات آب و هوا-شناسی از اهمیت بسزایی برخوردار است.در بسیاری از مطالعات رگبار طرح از ضرایب غیر‌منطقه‌ای استفاده می‌شود، بدون شک استفاده از داده‌های ایستگاه‌های همدیدی کشور به‌جای ضرایب تجربی سایر کشورها از دقت بالاتری برخوردار خواهد بود. برای تعیین روابط IDF پس از اسکن گراف‌های بارش و رقومی‌سازی آن‌ها، مقدار بارش در تداوم‌های مختلف به‌دست آمد. شدت‌های بارش در هر تداوم محاسبه شد. مجموعه آمار به‌دست‌آمده با چندین نوع توزیع آماری برازش داده شد. ارزیابی معنی‌داری توزیع‌های به دست آمده با استفاده از آزمون کای اسکوﺋر انجام شد. توزیع Log-Pearson type3 برازش بهتری در مقایسه با سایر توزیع‌ها نشان داد. در نهایت روابط شدت- مدت- فراوانی و ضرایب آن بر اساس شرایط ایستگاه محاسبه شد و منحنی‌های آن برای دوره برگشت‌های مختلف ترسیم شدند. در ایستگاه‌های اهواز، بهبهان و لالی بیشترین مقدار شدت بارندگی در دوره بازگشت 2 ساله با تداوم 10 دقیقه، به ترتیب 66/18 ، 85/19 و 50/33 میلی‌متر بر ساعت برآورد شد. این مقدار با افزایش دوره بازگشت در همان تداوم افزایش می‌یابد؛ اما با افزایش تداوم در همان دوره بازگشت روند کاهشی دارد.

مقاله پژوهشی هواشناسی دریایی

مطالعه تاثیر انبساط گرمایی آب های نیمکره جنوبی برتوزیع دمای سطحی آب خلیج فارس در بازه سی و شش ساله (1982 - 2017)

زهره جلال زاده آذر؛ عباسعلی بیدختی؛ مسعود ترابی آزاد؛ مجتبی عظام؛ کیوان کبیری

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 241-259

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.353423.1183

چکیده

تحقیق با بهره‌گیری از روشهای آماری و داده‌ های سنجش از دور دمای سطح در 24 ایستگاه منتخب در کل خلیج فارس، تنگه هرمز و ابتدای دریای عمان و شاخص ناهنجاری دمای نیمکره جنوبی از پایگاه داده‌های ناسا صورت گرفته است. پس از سری سازی زمانی داده‌ها، قیاس بین دمای سطح در خشکی، دریا، میانگین خشکی-دریا در نیمکره جنوبی و دمای سطح خلیج فارس در بازه ... بیشتر

مقاله پژوهشی هواشناسی کشاورزی

پیش‌بینی وضعیت خشکسالی با استفاده از شاخص بارش-تبخیر و تعرق استاندارد شده و مدل های هوش مصنوعی (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک کرمان)

مهشید امیرانی پور؛ محمد نجف زاده؛ صدیقه محمدی

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، صفحه 260-271

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.356011.1184

چکیده

خشکسـالی ازجمله بلاهای طبیعی است که به اکوسیستم‌های طبیعی آسیب‌های فراوانی وارد می‌کند.بر اساس نتایج پژوهش‌های انجام‌شده، مواردی که نقش ویژه‌ای در وقوع و تداوم خشکسالی دارند عبارت از بارش، دما، تبخیر، باد و رطوبت نسبی هستنداما بارش مهم‌ترین مورد در وقوع خشکسالی است. در این تحقیق داده‌های دمای ماکزیمم، دمای مینیمم، میانگین ... بیشتر خشکسـالی ازجمله بلاهای طبیعی است که به اکوسیستم‌های طبیعی آسیب‌های فراوانی وارد می‌کند.بر اساس نتایج پژوهش‌های انجام‌شده، مواردی که نقش ویژه‌ای در وقوع و تداوم خشکسالی دارند عبارت از بارش، دما، تبخیر، باد و رطوبت نسبی هستنداما بارش مهم‌ترین مورد در وقوع خشکسالی است. در این تحقیق داده‌های دمای ماکزیمم، دمای مینیمم، میانگین دما، رطوبت نسبی، بارش و سرعت باد ایستگاه سینوپتیک کرمان در دوره 29 ساله (سال‌های 1991 الی 2020) استفاده شد.که با بهره‌گیری از داده‌های جمع‌آوری‌شده نتایج جدیدی جهت پیش‌بینی خشکسالی توسط شاخص بارش-تبخیروتعرق استانداردشده (SPEI) و روش‌های هوش مصنوعی ازجمله مدل درخت (MT) و رگرسیون چند متغیره تطبیقی اسپلاین ((MARS ارائه گردیده است. نتایج حاصل از پیش‌بینی خشکسالی شهر کرمان با استفاده از شاخص بارش ـ تبخیر و تعرق استانداردشده نشان داد که فراوانی دوره‌های مرطوب و خشک در مقیاس‌های زمانی کوتاه‌مدت زیاد است و با افزایش طول بازه زمانی این فراوانی کاهش می‌یابد. در بازه زمانی 6 ماهه اول سال 1992 بیشترین مقدار شاخص خشکسالی (SPEI=2.48) و شدیدترین خشکسالی ها در بازه زمانی 24 ماهه منتهی به سال 2009 با کمترین مقدار شاخص (SPEI=-5.53) رخ‌داده است. عملکرد مدل هوش مصنوعی MARS با توجه به مقادیر شاخص های آماری R و RMSE و MAE در مرحله آموزش(989/0 R= ، 148/0 RMSE=و105/0= MAE) و آزمایش(950/0 R= ، 290/0 RMSE= و158/0= MAE)، نسبت به مدلMT مناسبتراست.

تغییر اقلیم

مقایسه ی کارایی مدل های SDSM و CCT در مطالعات تغییر اقلیم(مطالعه موردی حوزه آبخیز کرگانرود)

محمدرضا شیخ ربیعی؛ حمیدرضا پیروان؛ پیمان دانشکار آراسته؛ مهری اکبری؛ بهارک معتمدوزیری

دوره 4، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 128-146

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.339973.1172

چکیده

با توجه به زمان بر بودن و عدم صرفه اقتصادی استفاده از مدلهای دینامیکی، استفاده از روشهای ریزمقیاس نمایی آماری افزایش یافته است. در این پژوهش نتایج دو مدل ریزمقیاس نمایی CCT و SDSM در شبیه سازی مولفه های اقلیمی روزانه بارش، دمای حداکثر، حداقل و متوسط در حوزه آبخیز کرگانرود در استان گیلان مقایسه شده است. از اطلاعات هواشناسی ایستگاه سینوپتیک ... بیشتر با توجه به زمان بر بودن و عدم صرفه اقتصادی استفاده از مدلهای دینامیکی، استفاده از روشهای ریزمقیاس نمایی آماری افزایش یافته است. در این پژوهش نتایج دو مدل ریزمقیاس نمایی CCT و SDSM در شبیه سازی مولفه های اقلیمی روزانه بارش، دمای حداکثر، حداقل و متوسط در حوزه آبخیز کرگانرود در استان گیلان مقایسه شده است. از اطلاعات هواشناسی ایستگاه سینوپتیک بندرانزلی در دوره 2018-1975 به عنوان دوره مشاهداتی استفاده شد. با استفاده از مدل ریزمقیاس سازی CCT و مدل اقلیمی MIROC و مدل ریزمقیاس سازی SDSM و مدل اقلیمی CanESM2، پارامترهای روزانه بارش، دمای حداکثر، حداقل و متوسط منطقه مورد مطالعه تحت سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 وRCP8.5 و به ترتیب در سه دوره آتی 2050-2026، 2075-2051 و 2100-2076 شبیه سازی و با دوره مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفت. به منظور بررسی روشهای ریزمقیاس نمایی از شاخص های ارزیابی NS، R² و RMSE استفاده شد. براساس معیارهای NS، R² و RMSE، مدل SDSM در ریزمقیاس نمایی دمای حداکثر، حداقل و متوسط و در بارش به غیر از مقدار فاکتور RMSE سناریوی RCP2.6 و در دوره آتی 2076-2051 در تمامی موارد نسبت به مدل CCT دارای خطای کمتری بوده و بهتر عمل می کند. نتایج حاصل از آزمون من ـ کندال نشان داد که روند تغییرات بارش و دما شبیه سازی شده در دوره های آتی در مدل CCT، معنی دارتر از مدل SDSM بوده و بیشترین میزان معنی داری به ترتیب مربوط به دمای حداکثر (22/3=Z) و دمای حداقل (14/4=Z) در سطح اطمینان بالای 95 درصد مربوط به RCP8.5 میباشد.

اقلیم شناسی

اثرهای رویدادهای خالص و ترکیبی پدیده های ENSO و IOD بر نوسان های بارش پاییزه در شمال باختری ایران

محمدرضا نظری رادثانی؛ فاطمه وطن پرست قلعه جوق؛ سید محمدجعفر ناظم السادات؛ برومند صلاحی

دوره 4، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 193-209

https://doi.org/10.22034/jmas.2022.350476.1178

چکیده

مطالعه توفان‌های اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه بر مبنای شار فعالیت موج راسبی در دوره‌های خشک و تر بهاره 1387 و 1397 در ایران

فرانک بهرامی؛ عباس رنجبر سعادت آبادی؛ امیرحسین مشکوتی؛ غلامعلی کمالی

دوره 1، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 1-12

چکیده

در این مطالعه پارامتر شار فعالیت موج راسبی برای بررسی بودجه، مسیر و شدت امواج راسبی ورودی به خاورمیانه و ایران و ارتباط آن با بی‌هنجاری مثبت بارش کشور در آوریل و می سال 2018 استفاده شده است.دوره خشک (آوریل و می 2008)،جهت مقایسه وضعیت شار نسبت به دوره تر انتخاب گردید.از داده‌های بارش سازمان هواشناسی برای محاسبه بی‌هنجاری بارش و داده‌های ... بیشتر در این مطالعه پارامتر شار فعالیت موج راسبی برای بررسی بودجه، مسیر و شدت امواج راسبی ورودی به خاورمیانه و ایران و ارتباط آن با بی‌هنجاری مثبت بارش کشور در آوریل و می سال 2018 استفاده شده است.دوره خشک (آوریل و می 2008)،جهت مقایسه وضعیت شار نسبت به دوره تر انتخاب گردید.از داده‌های بارش سازمان هواشناسی برای محاسبه بی‌هنجاری بارش و داده‌های NCAR/NCEP برای محاسبه شار فعالیت موج استفاده شد.نتایج نشان داد که دو عامل همگرایی(واگرایی)شار فعالیت موج و چشمه‌ها و چاهه‌های انرژی اداره کننده بودجه انرژی در منطقه مدیترانه هستند.در هر دو دوره،فعالیت پیچکی بر روی اقیانوس اطلس وجود دارد،در دوره تر،فعالیت بر روی اطلس شدیدتر بوده و یک منطقه واگرایی شدید موج(چشمه موج)بر روی شرق اقیانوس ایجاد شده است.امواج ورودی از سمت اطلس با گذر از مدیترانه ایران را فراگرفته و شرایط را برای فعالیت سیستم‌های بارشی مهیا می‌سازند.فعالیت پیچکی بر روی غرب اطلس در ماه‌های خشک بسیار ضعیف‌تر می‌باشد.بنابراین همگرایی تابع جریان موج بر روی اطلس و همچنین ضعیف بودن فعالیت موج روی این مناطق و واگرایی تابع جریان بر روی شرق مدیترانه و ایران و همینطور عدم حضور فعالیت پیچکی مناسب بر روی این مناطق،منطقه را مستعد بی بارشی شدیددردوره خشک نموده است.

مطالعه بارشهای شدید و حدّی استان بوشهر از دیدگاه همدیدی - دینامیکی

زهرا راستگو؛ عباس رنجبر سعادت آبادی

دوره 1، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 77-96

چکیده

دراین پژوهش ابتدا با استفاده ازداده های بارندگی 8 ایستگاه هواشناسی طی یک دوره آماری 14 ساله (1393- 1380) و بکارگیری شاخص پایه صدک، حداقل مقدار باران در بارش های شدید و حدی به ترتیب 8/42 و 2 /84 میلیمتر تعیین گردید. از مجموع 612 روز بارانی، روزهایی که حداقل در 30 درصد ایستگاه های استان بارش شدید و یا حدی رخ داده است،13 روز تعیین شد که با در ... بیشتر دراین پژوهش ابتدا با استفاده ازداده های بارندگی 8 ایستگاه هواشناسی طی یک دوره آماری 14 ساله (1393- 1380) و بکارگیری شاخص پایه صدک، حداقل مقدار باران در بارش های شدید و حدی به ترتیب 8/42 و 2 /84 میلیمتر تعیین گردید. از مجموع 612 روز بارانی، روزهایی که حداقل در 30 درصد ایستگاه های استان بارش شدید و یا حدی رخ داده است،13 روز تعیین شد که با در نظرگرفتن پراکنش زمانی و مکانی بیشتر،4 مورد جهت بررسی همدیدی انتخاب شد.در ادامه داده‌های بازتحلیلی شامل پارامترهای فشار سطح دریا، میدان باد، ارتفاع ژئوپتانسیل و .. در ترازهای مختلف فشاری از پایگاه داده ای NOAA استخراج و با استفاده از نرم افزار GRADS نقشه های همدیدی موردنظر ترسیم گردید. تحلیل نقشه ها نشان می دهد وقوع بارشهای شدید و حدّی در استان بوشهر، نتیجه استقرار یک سامانه بندالی از نوع رِکس یا اُمِگا در تراز میانی جو و سامانه کم فشار سودانی سطح زمین در جنوب غرب ایران می باشد. محدود شدن کم فشارسودانی درجنوب غرب ایران توسط دو مرکز پرفشار یکی ازروی شمال تا جنوب ایران ودیگری از روی اروپا تا شمال آفریقا، سبب ایجاد یک منطقه همگرایی قوی و در نتیجه صعود دینامیکی هوا و ریزش بارش حدّی درشمال خلیج فارس می شود. همچنین نتایج نشان می دهد که منابع ا صلی رطوبت این بارش‌ها دریای عرب، دریای عمان، دریای سرخ و خلیج فارس و گاهی مدیترانه می باشد.

ارزیابی نقش بارش در بازیابی خشکسالی جریان رودخانه در حوضه کرخه

مریم شفیعی؛ جواد بذرافشان؛ پرویز ایران نژاد

دوره 1، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 39-52

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی نقش بارش در طی دوره‌های ترسالی و خشک‌سالی هواشناسی در بهبود خشک‌سالی‌های جریان رودخانه در حوضه کرخه در سال‌های اخیر انجام شده است. برای این منظور، از مدل جفت‌شده آب‌شناسی-سطح زمین ALSIS-HBV استفاده شد. کاربست مدل مذکور در دورههای دست‏کاری‏نشده (دورهای که سامانه فقط از عوامل طبیعی تأثیر میگیرد) ... بیشتر این پژوهش با هدف ارزیابی نقش بارش در طی دوره‌های ترسالی و خشک‌سالی هواشناسی در بهبود خشک‌سالی‌های جریان رودخانه در حوضه کرخه در سال‌های اخیر انجام شده است. برای این منظور، از مدل جفت‌شده آب‌شناسی-سطح زمین ALSIS-HBV استفاده شد. کاربست مدل مذکور در دورههای دست‏کاری‏نشده (دورهای که سامانه فقط از عوامل طبیعی تأثیر میگیرد) و دست‏کاری‏شده (سیستم از هر دو عامل انسانی و طبیعی تأثیر میگیرد) امکان دستیابی به هدف تعریف شده را فراهم خواهد نمود. برای پایش خشکسالی هواشناسی و آبشناسی از روش سطح آستانه متغیّر استفاده شد. یافتهها نشان میدهد تأخیر زمانی بین خشک‌سالی هواشناسی و جریان رودخانه در زیرحوضههای مختلف بین 15 تا 90 روز است. هرچه خشک‌سالی هواشناسی شدیدتر باشد و تداوم بیشتری داشته باشد، مدت زمان لازم برای بهبود خشک‌سالی جریان رودخانه بیشتر میشود. در دوره دستکارینشده، پاسخ جریان رودخانه به بیهنجاریهای بارش سریع است و خشک‌سالی جریان رودخانه با تأخیر زمانی 1 تا 3 ماهه بهبود پیدا میکند. روند بهبود جریان رودخانه در دوره دستکاریشده کند است و به‌ویژه در دهه اخیر این روند خیلی کندتر شده است. مقایسه نسبتهای P/Qobs (بارش به مقادیر مشاهداتی جریان رودخانه) و P/Qsim (بارش به مقادیر شبیهسازیشده جریان رودخانه) نشان میدهد با توجه به تغییرات جزئی P/Qsim، مدل جفتشده پاسخ جریان رودخانه به افتوخیزهای بارش را بهخوبی شبیهسازی کرده ولی در شرایط واقعی حوضه، بهعلت دخالت بشر در طبیعت این نسبت در دورههای دستکاریشده بیشتر شده است. نتایج بررسی بهبود خشک‌سالی جریان رودخانه برای دوره خشک شاخص 2013-2008 با سناریوهای مختلف افزایش بارش نشان میدهد در زیرحوضههای گاماسیاب، قرهسو و کل حوضه کرخه برای بهبود خشک‌سالی جریان رودخانه در جریانهای بیشینه باید بارش بیشتر از میانگین بلندمدت رخ دهد و نیاز به بارشهای حدی میباشد. افزایش میانگین دما و تبخیر از آبهای سطحی میتواند عامل موثری در بهبود نیافتن خشک‌سالی جریانهای بیشینه در سالهای مورد بررسی باشد.