2
پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی
3
استاذ گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران
10.22034/jmas.2023.411889.1206
چکیده
تبخیرتعرق به عنوان فرآیند مهم چرخه آبشناسی، نقشی مهم در مطالعات اقلیم شناسی کشاورزی وهیدرولوژی دارد. هدف این پژوهش ، امکانسنجی استفاده از دادههای اقلیمی دو پایگاه CFSR و CRU بجای دادههای دیدبانی شده در جهت اجرای مدل (WEAP) و برآورد تبخیرتعرق پتانسیل درحوضه کرخه بوده است. تبخیرتعرق پتانسیل برآورد شده با داده-های دیدبانی شده به روش پنمن-مانتیث به عنوان معیار ارزیابی مقادیر برونداد مدل WEAP انتخاب شدند. شاخصهای آماری RMSE، "R" ^"2" و NSE مابین تبخیرتعرق پتانسیل محاسبه شده از مدل WEAP با دادههای پایگاههای اقلیمی CFSR و CRU با تبخیرتعرق پتانسیل بدست آمده از رابطه پنمن-مانتیث با دادههای مشاهداتی به ترتیب برابر 98/1، 97/0، 67/0، 9/2، 97/0 و 27/0 محاسبه شد که نشانگر بالاتر بودن دقت دادههای پایگاه CFSR در محاسبه تبخیرتعرق پتانسیل در سطح حوضه در مقایسه با داده های CRU میباشد. در مقایسه شاخصهای آماری RMSE، "R" ^"2" و NSE مابین ایستگاههای واقع در حوضه، در محاسبه تبخیرتعرق پتانسیل با استفاده از خروجیهای مدل WEAP با داده-های دو پایگاه مطالعاتی و همچنین تبخیرتعرق پتانسیل محاسباتی از رابطه پنمن-مانتیث با دادههای مشاهداتی، این شاخصها برای ایستگاه نهاوند با استفاده از دادههای پایگاه CFSR به ترتیب برابر 79/0، 97/0 و 84/0 و ایستگاه سرآبله با دادههای پایگاه CRU به ترتیب 52/0، 95/0 و 92/0 بهترین عملکرد را از خود نشان دادند. بر مبنای روش پهنهبندی اقلیمی دومارتن گسترش یافته، عملکرد دادههای این دو پایگاه در محاسبه تبخیر تعرق پتانسیل در اقلیمهای مدیترانهای معتدل و نیمه خشک معتدل مطلوب ارزیابی شد