بررسی اثر تغییر اقلیم بر مکان‌یابی کشت زرشک در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه افسری امام علی(ع)

2 گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

10.22034/jmas.2023.386794.1198

چکیده

جهت بررسی اثرات تغییر اقلیم بر مراحل فنولوژی مناطق کشت زرشک در ایران، از داده شبیه سازی شده برونداد مدل جفت شده hadGEM2-ES از سری مدل های CMIP5، استفاده شده است. بر اساس روش تلفیقی AHP، مناطق شمال شرق و شمال غرب کشور بهترین مناطق برای کشت زرشک هستند. نتایج مطالعه نشان داد وزن‌دهی عوامل موثر در مکانیابی مناطق مناسب برای کشت زرشک پارامتر اقلیم، توپوگرافی و عوامل خاکی به ترتیب 461/0، 284/0 و 256/0می باشد. مناطق مناسب یا نسبتا مناسب برای کشت زرشک در کشور 35685810 هکتار می‌باشد، که 9791140 هکتار (01/6 درصد) جز مناطق مناسب و258946670 هکتار (92/15 درصد) جز مناطق نسبتا مناسب می باشد. مناطق متوسط و نامناسب جهت کشت زرشک به ترتیب7/27 و 2 /50 درصد از مساحت کل کشور می باشد. بر اساس سناریوی RCP4.5در دوره آماری 2030-2059 مکان یابی نقاط مستعد کشت زرشک انجام گردید که 3/20 درصد جز مناطق مناسب، 5/13 جز مناطق نسبتا مناسب و44/66 درصد جز مناطق متوسط کشت زرشک بر آورد گردید. بر اساس سناریوی RCP8.5در آینده نزدیک مشخص گردید 2/20 درصد جز مناطق مناسب، 1/11 جز مناطق نسبتا مناسب و 7/68 درصد جز مناطق متوسط کشت زرشک بر آورد گردید. بر اساس سناریوی RCP8.5 در دوره آماری 2060-2089 مشخص شد که 63/22درصد جز مناطق مناسب،7/20 جز مناطق نسبتا مناسب و 6/56 درصد جز مناطق متوسط کشت زرشک بر آورد گردید. بر اساس سناریوی RCP4.5در دوره آماری 2060-2089 مشخص شد به ترتیب ، 14 و 58 درصد جز مناطق مناسب، نسبتا مناسب و متوسط کشت زرشک بر آورد گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات