مقاله پژوهشی
هواشناسی همدیدی
محمد تقی دستورانی؛ زهرا محمدی مقدم؛ امیر اسماعیل پور زرمهری؛ منصوره سید حسنی
چکیده
یکی از حساس ترین مراحل کار پروژه‌های افزایش بارش به وسیله باروری ابرها پاسخ به سؤال میزان راندمان باروری یا مقدار آب اضافی استحصالی در اثر اجرای پروژه باروری ابرهاست. در این تحقیق جهت ارزیابی این نوع پروژه‌ها از نظر میزان آب استحصالی در اثر اجرای آن در استان اصفهان در سال آبی 88-87، از دو روش کنترل شناور وکنترل ثابت استفاده‌گردیده ...
بیشتر
یکی از حساس ترین مراحل کار پروژه‌های افزایش بارش به وسیله باروری ابرها پاسخ به سؤال میزان راندمان باروری یا مقدار آب اضافی استحصالی در اثر اجرای پروژه باروری ابرهاست. در این تحقیق جهت ارزیابی این نوع پروژه‌ها از نظر میزان آب استحصالی در اثر اجرای آن در استان اصفهان در سال آبی 88-87، از دو روش کنترل شناور وکنترل ثابت استفاده‌گردیده و این دو روش با هم مقایسه شدهاند. در روش کنترل شناور، با توجه به اثر دو ساعته مواد پس از تزریق به ابر، بر روی نقشه مربوطه منطقه حاصل از روی هم اندازی مناطق تحت تأثیر مواد باروری در پروازهای انجام شده در هر ماه به عنوان منطقه هدف لحاظ می‌شود، سپس نواری به عرض 50 الی 70 کیلومتر از مرز منطقه هدف به‌عنوان منطقه کنترل در نظر‌گرفته می‌شود. لازم به ذکر است که در روش کنترل ثابت به جای ارتفاع بارش ایستگاه‌های منطقه کنترل حجم بارش ایستگاه‌های کنترل در نظر گرفته می‌شود. نتایج به دست آمده از این تحقیق به این ترتیب می‌باشد که در روش کنترل ثابت در ماه ژانویه هیچ گونه تغییری در روند بارش ایجاد نشد در صورتی که در ماه‌های فوریه، مارس به ترتیب 76% و 31% افزایش بارش و در ماه آوریل 33- % کاهش بارش را نشان می داد. همچنین نتایج با استفاده از روش کنترل شناور در ماه‌های فوریه و مارس به ترتیب 71% و 28% افزایش بارش و برای ماه‌های ژانویه و آوریل به ترتیب 5-% و 27/5-% کاهش بارش را نشان می داد.
مقاله پژوهشی
سیلاب و هیدرولوژی
سکینه خان سالاری؛ ابراهیم فتاحی؛ ابراهیم اسعدی اسکویی؛ مهدی رهنما
چکیده
یکی از مناطق سیل‌خیز در کشور ایران منطقه چالدران واقع در شمال‌غربِ استان آذربایجان غربی می‌باشد. بر این اساس هدف این پژوهش طراحی و اجرای سامانه پیش‌بینی و هشدار بارش شدید در حوضه رودخانه‌ای منتهی به چالدران با کاربست مدل عددی پیش‌بینی وضع هوا می‌باشد. بنابراین در این مطالعه بر اساس رسم منحنی‌های هم توفان و تعیین حجم بارش و منحنی ...
بیشتر
یکی از مناطق سیل‌خیز در کشور ایران منطقه چالدران واقع در شمال‌غربِ استان آذربایجان غربی می‌باشد. بر این اساس هدف این پژوهش طراحی و اجرای سامانه پیش‌بینی و هشدار بارش شدید در حوضه رودخانه‌ای منتهی به چالدران با کاربست مدل عددی پیش‌بینی وضع هوا می‌باشد. بنابراین در این مطالعه بر اساس رسم منحنی‌های هم توفان و تعیین حجم بارش و منحنی عمق-سطح-تداوم بارندگی، 10 سامانه بارشی با طول عمر 24، 48، 72 و 96 ساعت در استان آذربایجان غربی انتخاب شد. بارش در منطقه چالدران با استفاده از 12 پیکربندی متفاوت مدل WRF شامل سه طرحواره همرفت کومهای، دو طرحواره لایه مرزی و دو طرحواره خردفیزیک پیش‌بینی و از نظر کیفیت بررسی شد تا پیکربندی مناسب بدست آید. نتایج درستیسنجی شبیه‌سازی در منطقه چالدران طرحواره همرفتی Grell-Freitas را مناسبتر نشان داد. همچنین طرحواره لایهمرزی MRF و طرحواره خردفیزیک Goddard در پیش‌بینی مقدار و توزیع بارش موفقتر عمل کردند. در نهایت با انتخاب بهترین خروجی مدل WRF، با تکنولوژی مبتنی بر دات نت، طراحیِ سامانه هشدار بارش شدید با قابلیت دسترسی آسان و با توجه به آستانههای مورد نیاز کاربر بر اساس مقدار بارش، رطوبت و دما صورت گرفت.
مقاله پژوهشی
محیط زیست
غلامرضا نبی بید هندی؛ سهیلا جوانمرد؛ غلامرضا زهتابیان؛ سیده معصومه موسوی
چکیده
گزارش های سازمان های هواشناسی و حفاظت محیط زیست نشان می دهد که کلانشهر تهران نیز از این پدیده بی بهره نیوده است. به عنوان نمونه، این کلانشهر در طوفان رخ داده در روز های اول تا سوم سپتامبرسال 2015، به شدت تحت تاثیر بوده است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناسایی کانون های گرد و غبار کلانشهر تهران در روزهای طوفانی مذکور ...
بیشتر
گزارش های سازمان های هواشناسی و حفاظت محیط زیست نشان می دهد که کلانشهر تهران نیز از این پدیده بی بهره نیوده است. به عنوان نمونه، این کلانشهر در طوفان رخ داده در روز های اول تا سوم سپتامبرسال 2015، به شدت تحت تاثیر بوده است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناسایی کانون های گرد و غبار کلانشهر تهران در روزهای طوفانی مذکور به انجام رسیده است. داده های طوفان با استفاده از اطلاعات هواشناسی، حفاظت محیط زیست و داده های باز تحلیل شدهFNL که از بایگانی مرکز پیش بینی محیطی آمریکا و مرکز تحقیقات جوی آمریکا بدست آمد ه است، استخراج شد، سپس با استفاده از مدل جفت شده رفتار و غلظت گرد و غبار، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت در ادامه با استفاده از مدل HYSPLIT مسیر ذرات گردو غبار نیز ردیابی شد. نتایج در تحقیق حاضر نشان می دهد که کانون داخلی گردوغبار طوفان مذکور، شرق و جنوب شرق تهران است و کانون منطقه ای نیزکشورهای عراق، عربستان و ترکمنستان می باشند، ردیابی مسیرطوفان با استفاده از مدل HYSPLIT نمایانگر آن است که طوفان پس از ورود به کشور شهرهای گرگان، شاهرود، سمنان، گرمسار، شهریار، تهران، کرج و قم را در بر گرفته و در نهایت در قم نهشت می -کند. نتایج استخراج شده از مدل WRF-Chem مشخص کرد که اوج میزان غلظت گردوغبار تهران(51-200میکروگرم بر متر مکعب) در 2 سپتامبر 2015 ایجادشده، که در محدوده ناسالم طبقه بندی می شود. در آخر اعتبار سنجی مدل انجام گرفت
مقاله پژوهشی
هواشناسی همدیدی
برومند صلاحی؛ محمود بهروزی
چکیده
در این پژوهش، وقوع تگرگ در شمال غرب ایران بر مبنای شاخص‌های ناپایداری تحلیل گردید. بدین منظور، کدهای هواشناسی مربوط به تگرگ (27، 87، 89، 96 و 99) در سالهای 1995 تا 2018 استخراج و بهصورت آماری مورد بررسی قرار گرفت. برای الگوبندی تگرگ، از شاخص‌های ناپایداری نظیر CAPE، LI، KI، TTI، L.C.L، PW و SWEAT استفاده شد. برای روزهای وقوع تگرگ، شاخص‌های ناپایداری از ...
بیشتر
در این پژوهش، وقوع تگرگ در شمال غرب ایران بر مبنای شاخص‌های ناپایداری تحلیل گردید. بدین منظور، کدهای هواشناسی مربوط به تگرگ (27، 87، 89، 96 و 99) در سالهای 1995 تا 2018 استخراج و بهصورت آماری مورد بررسی قرار گرفت. برای الگوبندی تگرگ، از شاخص‌های ناپایداری نظیر CAPE، LI، KI، TTI، L.C.L، PW و SWEAT استفاده شد. برای روزهای وقوع تگرگ، شاخص‌های ناپایداری از نمودار اسکیوتی ایستگاه تبریز محاسبه گردیدند. سپس، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، روزهای وقوع تگرگ خوشهبندی شدند. در ادامه، یک روز نماینده از خوشهی سوم انتخاب و بهصورت همدیدی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج خوشهبندی نشان داد رخدادهای تگرگ در سه الگو جای گرفتند. در الگوی اول، شاخص‌های ناپایداری ضعیف بوده و تگرگ در مقیاس همدیدی اتفاق افتاده است. الگوی دوم، شرایط ناپایداری در جو و رخداد تگرگ و صعود هوا در منطقه را نشان داد. در الگوی سوم، شاخص‌های ناپایداری شدت توفان تندری و رخداد تگرگ را نشان دادند. در این الگو، مقدار انرژی پتانسیل در دسترس همرفتی افزایش یافته که شناوری و صعود هوا را نشان می‌دهد. در روز نماینده الگوی سوم، تشکیل سردچال در تراز 500 هکتوپاسکال و وجود کمفشار در جنوب شرق ایران باعث ریزش تگرگ در شمال غرب ایران شده است.
مقاله پژوهشی
هواشناسی ماهواره ای
آیات خلیل ذیاب الغریباوى؛ زهرا عزیزی
چکیده
پویایی آبهای سطحی برای درک تأثیر تغییرات جهانی و فعالیتهای انسانی بر منابع آب اهمیت زیادی دارد. سنجش از دور مزایای زیادی در نظارت بر آب سطحی ایجاد می کند. در این تحقیق ، ما روش جدیدی را برای تعیین سریع میزان حداکثر و حداقل سالانه میزان آب سطحی پیشنهاد می کنیم. حداکثر و حداقل میزان آب در سالهای 2003 تا 2021 در حوضه دریاچه رزازه کشور عراق بر ...
بیشتر
پویایی آبهای سطحی برای درک تأثیر تغییرات جهانی و فعالیتهای انسانی بر منابع آب اهمیت زیادی دارد. سنجش از دور مزایای زیادی در نظارت بر آب سطحی ایجاد می کند. در این تحقیق ، ما روش جدیدی را برای تعیین سریع میزان حداکثر و حداقل سالانه میزان آب سطحی پیشنهاد می کنیم. حداکثر و حداقل میزان آب در سالهای 2003 تا 2021 در حوضه دریاچه رزازه کشور عراق بر روی پلت فرم Engine Google Earth محاسبه شد. این رویکرد از داده ها و مزایای محاسباتی بستر ابری Google Earth Engine ، 4693 فریم تصاویر Landsat را پردازش کرد. در مرحله اول، بر اساس ارزش تخمینی پوشش ابر برای هر پیکسل ، پیکسل های پوشیده از ابر برای حذف تداخل ابر و بهبود کارایی محاسبه حذف شدند. ثانیاً ، سبزترین و مرطوب ترین تصاویر سالانه بر اساس شاخص پوشش گیاهی(NDVI) و شاخص آبهای سطحی (NDWI) موزاییک شد ، سپس حداقل و حداکثر میزان آبهای سطحی توسط طبقه بندی به روش حداکثر شباهت به دست آمد. نتایج نشان داد که مقدار میانگین مساحت پهنه‌های آبی دریاچه رزازه در سال 2003 برابر با 6/2786 هکتار و به‌ترتیب از 2004 تا 2021 به ترتیب2004 معادل 2/1824، 4/2065، 9/1760، 9/1606، 1/8327 ، 1/4573 ، 9/6288، 7/8470 ، 6/8470 ، 4/2382، 1/3183 ، 9/1878، 2/9153، 7/655، 9/297، 9/232، 20/287 و5/357 هکتاربدست آمد. دقت طبقه بندی آبهای سطحی از 86 تا 93 درصد متغیر است. علاوه بر این ، علل این تغییرات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
مقاله پژوهشی
تغییر اقلیم
برومند صلاحی؛ فاطمه وطن پرست قلعه جوق
چکیده
افزایش دما و وقوع گرمایش جهانی از مهم‌ترین پدیده‌هایی است که بر منابع مختلف و زندگی بشر اثرات زیانباری دارد. در این پژوهش عملکرد خروجی دو مدل جهانی CanESM2 و HadGEM2 تحت سه سناریوRCP 2.6 ، RCP 4.5 و RCP 8.5 حاصل از مدل LARS-WG و SDSM جهت ارزیابی تغییرات دما برای دوره (۲۰۵۰- ۲۰۲۱) ریزمقیاس شدند. داده‌های مورداستفاده دمای کمینه و بیشینه ایستگاه سینوپتیک خرم‌آباد ...
بیشتر
افزایش دما و وقوع گرمایش جهانی از مهم‌ترین پدیده‌هایی است که بر منابع مختلف و زندگی بشر اثرات زیانباری دارد. در این پژوهش عملکرد خروجی دو مدل جهانی CanESM2 و HadGEM2 تحت سه سناریوRCP 2.6 ، RCP 4.5 و RCP 8.5 حاصل از مدل LARS-WG و SDSM جهت ارزیابی تغییرات دما برای دوره (۲۰۵۰- ۲۰۲۱) ریزمقیاس شدند. داده‌های مورداستفاده دمای کمینه و بیشینه ایستگاه سینوپتیک خرم‌آباد برای دوره پایه (۲۰۱۰- ۱۹۶۱) می‌باشد. جهت واسنجی و صحت سنجی مدل‌ها نیز از شاخص‌های MAE، RMSE، MSE و R2 استفاده شد و نتایج حاصل نشان داد که هر دو مدل در شبیه‌سازی دما از توانایی قابل قبولی برخوردار هستند. نتایج پیش‌نگری نشان‌دهنده افزایش دمای بیشینه و کمینه تحت هر سه سناریو RCP مدل HadGEM2 در دوره آتی نسبت به دوره پایه است. بیشترین میزان افزایش دمای بیشینه مربوط به ماه آوریل با ۵/۳ درصد و کمترین آن در ماه نوامبر برابر با ۱درصد است و بیشترین تغییرات دمای کمینه نیز مربوط به ماه ژوئن با ۴/۲ درصد و کمترین آن مربوط به ماه‌های نوامبر و اکتبر با ۳/۱ درصد است. نتایج حاصل از برونداد مدل اقلیمی CanESM2 برای دهه آتی نشان می‌دهد که دمای بیشینه به‌جز ماه سپتامبر با ۲/۱درصد کاهش در بقیه ماه‌ها نسبت به دوره پایه افزایش می‌یابد که بیشترین تغییرات مربوط به ماه‌های فوریه و مارس با ۵/۳ درصد است و دمای کمینه نیز به‌جز ماه نوامبر با ۹/۰ درصد کاهش در بقیه ماه‌ها افزایش خواهد یافت و تحلیل روند نشان‌دهنده افزایش دمای دهه آتی نسبت به دوره پایه است.
