مقاله پژوهشی
نفیسه سیدنژاد گل خطمی؛ جواد بذرافشان؛ آرزو نازی قمشلو؛ پرویز ایران نژاد
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1398، صفحه 192-201
چکیده
سیگنال بزرگ‌مقیاس مادن-جولیان (MJO) یکی از عوامل تأثیرگذار بر رخداد بارش در نواحی حارهّ‌ای و حتّی برون حارهّ‌ای است. تأثیر این سیگنال بر خصوصیات بارش عموماً در نواحی جنوبی ایران بررسی شده است. هدف این پژوهش، بررسی توزیع مکانی احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس فازهای مختلف MJO است. داده‌های مورد استفاده متشکل از شاخص روزانه MJO و ...
بیشتر
سیگنال بزرگ‌مقیاس مادن-جولیان (MJO) یکی از عوامل تأثیرگذار بر رخداد بارش در نواحی حارهّ‌ای و حتّی برون حارهّ‌ای است. تأثیر این سیگنال بر خصوصیات بارش عموماً در نواحی جنوبی ایران بررسی شده است. هدف این پژوهش، بررسی توزیع مکانی احتمال رخداد بارش در ایران بر اساس فازهای مختلف MJO است. داده‌های مورد استفاده متشکل از شاخص روزانه MJO و بارش روزانه پایگاه داده تحلیل مجدد ERA-Interim در محدوده جغرافیایی ایران با قابلیت تفکیک 5/0 درجه در شش‌ماه سرد سال، نوامبر تا آوریل ۱۹۷۹-۲۰۱۶ می‌باشد. فازهای مثبت و منفی MJO بر مبنای فازهای هشت‌گانه شاخص ویلر و هندون (۲۰۰۴) در نظر گرفته شده‌اند. تحلیل همزمانی وقوع بارش‌ها و فازهای مختلف MJO نشان داد که در فاز منفی MJO، احتمال رخداد بارش متناسب با عرض جغرافیائی از جنوب به شمال کاهش می‌یابد. همه نقاط در محدوده مطالعاتی حدّاقل ۴۵ درصد بارش خود را در فاز منفی دریافت کرده‌اند. این مقدار در عرض‌های ۲۵ درجه جنوب کشور به حدود ۷۵ درصد می‌رسد. به عکس، احتمال رخداد بارش در فاز مثبت به صورت تقریباً منظم از جنوب به شمال افزایش می‌یابد و همه نقاط محدوده مورد بررسی حدّاقل ۲۵ درصد بارش خود را در این فاز دریافت کرده‌اند. این مقدار در شمال و به ویژه شمال غرب کشور حدّاکثر مقدار ۶۰ درصد دارد که نسبت به فاز منفی تقریبا ۲۰ درصد افزایش یافته است. کمترین احتمال بارش در فاز مثبت، مربوط به جنوب کشور و عرض‌های ۲۵ درجه است که احتمال رخداد بارش نسبت به فاز منفی ۵۰ درصد کاهش یافته است.
مقاله پژوهشی
محمد مرادی؛ سامان مرتضی پور
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1398، صفحه 202-213
چکیده
پیش بینی دقیق کمیت های هواشناسی همیشه جزو چالش های مورد اهمیت بوده است. خروجی های خام مدل های عددی هواشناسی(DMO) همواره شامل خطاهای تصادفی و سیستماتیک هستند که باعث کاهش دقت پیش بینی ها می شود. با استفاده از روش های پس پردازش بر روی خروجی خام مدل ها می توان خطاهای سیستماتیک را کاهش داده و به بهبود دقت پیش بینی ها دست یافت. این موضوع ثابت ...
بیشتر
پیش بینی دقیق کمیت های هواشناسی همیشه جزو چالش های مورد اهمیت بوده است. خروجی های خام مدل های عددی هواشناسی(DMO) همواره شامل خطاهای تصادفی و سیستماتیک هستند که باعث کاهش دقت پیش بینی ها می شود. با استفاده از روش های پس پردازش بر روی خروجی خام مدل ها می توان خطاهای سیستماتیک را کاهش داده و به بهبود دقت پیش بینی ها دست یافت. این موضوع ثابت شده است که با استفاده از پس پردازش آماری، مهارت پیش بینی های قطعی عمدتا از طریق کاهش خطاهای سیستماتیک بهبود می یابد. در واقع فرایند پس پردازش، با استفاده از روابط آماری بین خروجی مدل و مشاهدات در گذشته، خطای سامانمند بین پیش بینی های مدل و مقادیر مشاهداتی در آینده را باید کاهش دهد. در این مطالعه خروجی مدل WRF برای ایستگاه هواشناسی فرودگاه رشت در بازه زمانی 8 ماه و برای کمیت های دما، دمای نقطه شبنم، دمای بیشینه و دمای کمینه با روش میانگین لغزان(MA) پس پردازش شد و مورد راستی آزمایی قرار گرفت. راستی آزمایی پیوسته در تمام موارد بهبود را نشان داد و مقدار بهبود بر اساس ME از 81 تا 110 درصد و بر اساس RSME از 4 تا 12 درصد است. با تعریف مقادیر آستانه، در بیشتر مقادیر راستی آزمایی گسسته نیز بهبود مشاهده شد.
مقاله پژوهشی
فرانک بهرامی؛ عباس رنجبر؛ امیرحسین مشکوتی
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1398، صفحه 214-228
چکیده
به منظور تعیین اثر دوره‌های تغییر فاز انسو بر روی الگوهای گردش جوی و بی‌هنجاری بارش پائیزه ایران، دوره‌های تغییر فاز انسو (از حالت النینو به لانینا-تغییر فاز از نوع 1 و از حالت لانینا به النینو-تغییر فاز از نوع 2) بر اساس شاخص نینوی اقیانوسی طی بازه زمانی 2018-1950 تعیین گردید. هر نوع تغییر فاز به چهار مورد مجزا تقسیم بندی گردیدند. مقادیر ...
بیشتر
به منظور تعیین اثر دوره‌های تغییر فاز انسو بر روی الگوهای گردش جوی و بی‌هنجاری بارش پائیزه ایران، دوره‌های تغییر فاز انسو (از حالت النینو به لانینا-تغییر فاز از نوع 1 و از حالت لانینا به النینو-تغییر فاز از نوع 2) بر اساس شاخص نینوی اقیانوسی طی بازه زمانی 2018-1950 تعیین گردید. هر نوع تغییر فاز به چهار مورد مجزا تقسیم بندی گردیدند. مقادیر میانگین و بی‌هنجاری پارامترهای فشار سطح دریا و بارش با کمک داده‌های مرکز ملی پیش‌بینی‌های محیطی مربوط به اداره ملی جوی و اقیانوسی آمریکا و با برنامه نویسی در محیط نرم‌افزار گردز برای دوره‌های مختلف تغییر فاز انسو محاسبه شد. همچنین جهت مقایسه معنی‌داری تغییرات الگوها آزمون آماری تی-استیودنت برای تمام نقاط شبکه‌ای بکار گرفته شد. نتایج نشان دهنده تقویت مراکز فشاری ایسلند و آزورز بر روی شمال و جنوب اقیانوس اطلس در الگوی نوع 2 و تضعیف آنها در الگوی نوع 1 در سطح معنی‌داری 99 درصد و مقادیر شدیداً کمتر از میانگین (بی‌هنجاری منفی) و نزدیک به مقادیر میانگین و معنی‌دار از لحاظ آماری در سطح 75 درصد به ترتیب در الگوی نوع 2 و نوع 1 بر روی ایران بوده است. همچنین مقادیر بی‌هنجاری شدید مثبت بارش در دوره تغییر فاز نوع 2 و بی‌هنجاری شدید منفی در نوع 1 بر روی عمده مناطق ایران بدست آمد که این تغییرات برای نیمه شمالی کشور در سطح آماری 95 درصد و برای بقیه مناطق در سطح 75 درصد معنی‌دار بوده است.
مقاله پژوهشی
سامان مرتضی پور؛ ابراهیم اسعدی اسکویی
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1398، صفحه 229-245
چکیده
در این مطالعه با استفاده از داده‌های هواشناسی 30 ساله فراسنج‌های پنج ایستگاه در استان گیلان و محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل، تغییرات اقلیمی در منطقه برای تعدادی از فراسنج‌ها از جمله بارش در منطقه و همچنین نمایه‌های اقلیمی فرین بارشی مورد بررسی قرار گرفت. در تحلیل نتایج، سطوح معنی‌داری 1/0، 1، 5 و 10 درصد در نظر گرفته شد. آشکارسازی روند ...
بیشتر
در این مطالعه با استفاده از داده‌های هواشناسی 30 ساله فراسنج‌های پنج ایستگاه در استان گیلان و محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل، تغییرات اقلیمی در منطقه برای تعدادی از فراسنج‌ها از جمله بارش در منطقه و همچنین نمایه‌های اقلیمی فرین بارشی مورد بررسی قرار گرفت. در تحلیل نتایج، سطوح معنی‌داری 1/0، 1، 5 و 10 درصد در نظر گرفته شد. آشکارسازی روند به وسیله آزمونهای روند من-کندال آماری و گرافیکی، رگرسیون تک متغیره و نمایه‌های اقلیمی فرین با هم مطابقت داشتند. نتایج نشان دادند که در منطقه، رخداد تغییر اقلیم ناشی از متغیرهای سرعت باد و تبخیر و تعرق پتانسیل در جهت افزایش معنی‌دار و برای متغیر رطوبت نسبی در جهت کاهشی معنی‌دار وجود دارد. برای نمونه، شهر رشت دارای روندهای افزایشی 27/0 متر بر ثانیه در دهه برای سرعت باد، 33 میلیمتر در دهه برای مجموع تبخیر و تعرق پتانسیل در سال و همچنین روند کاهشی 45/0- میلیمتر در دهه برای میانگین رطوبت نسبی روزانه در دوره 30 ساله مورد مطالعه است. متغیرها و نمایه‌های بارشی دارای سطوح معنی‌داری مناسب برای لحاظ تغییرات اقلیمی نیستند. برآیند مجموع نتایج بیانگر این است که این تغییرات اقلیمی بیشترین وابستگی را در فصل تابستان و کمترین وابستگی را در فصل پاییز دارد.
مقاله پژوهشی
احمد علیزاده؛ ایمان بابائیان؛ حمید نوری؛ محمد علی نجاتیان
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1398، صفحه 246-257
چکیده
از اثرات عمده تغییر اقلیم، تاثیر آن بر میزان تولید محصولات کشاورزی می باشد. انگور یکی از محصولات مهم استراتژیک باغی کشور می باشد. در پژوهش ابتدا مقادیر روزانه دما (حداقل و حداکثر) و بارش براساس مدلHadCM3 در دوره پایه و آینده نزدیک (2020-2050) براساس سناریوهای RCP 8.5و RCP4.5 استخراج و با روش ﻋﺎﻣــﻞ ﺗﻐﻴﻴــﺮ ، ریزمقیاس شدند سپس از داده های روزانه ...
بیشتر
از اثرات عمده تغییر اقلیم، تاثیر آن بر میزان تولید محصولات کشاورزی می باشد. انگور یکی از محصولات مهم استراتژیک باغی کشور می باشد. در پژوهش ابتدا مقادیر روزانه دما (حداقل و حداکثر) و بارش براساس مدلHadCM3 در دوره پایه و آینده نزدیک (2020-2050) براساس سناریوهای RCP 8.5و RCP4.5 استخراج و با روش ﻋﺎﻣــﻞ ﺗﻐﻴﻴــﺮ ، ریزمقیاس شدند سپس از داده های روزانه دما (حداقل، حداکثر) بارش، ساعت آفتابی، رطوبت ایستگاه وداده های خروجی ریزمقیاس شده با به کارگرفتن شبکه عصبی پرسپترون در نرم افزار Matlab2018a عملکرد انگور برای آینده ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی شده است. نتایج مدل اقلیمی اﻓـﺰاﯾﺶ دﻣـﺎ و ﮐـﺎﻫﺶ ﺑﺎرﻧـﺪﮔﯽ در آینده نسبت ﺑـﻪ دوره ﭘﺎﯾـه را نشان می دهد. افزایش دﻣﺎی حداکثر در سناریوهای RCP4.5 وRCP8.5 به ترتیب 7/2 و2/3 درجه سانتی گراد و در دﻣﺎی حداقل به ترتیب8/1 و 9/2 درجه سانتی گراد برآورد گردیده است. همچنین ﺑﺎرش سالانه در سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5.به ترتیب 30 و 49 درصد نسبت به دوره پایه کاهش خواهد یافت. نتایج شبیه سازی عملکرد انگور در آینده تحت هر دو سناریوی RCP4.5 وRCP8.5 نشان داد که حداقل عملکرد به ترتیب 7/2 و04/2 و حداکثر عملکرد 3/2 و 3 تن در هکتار. و بطور میانگین عملکرد 54/0و 86/. تن در هکتار کاهش پیدا خواهد نمود. با توجه به یافته های این تحقیق که نشان از کاهش قابل توجه عملکرد انگو دارد، پیشنهاد می شود از برنامه ریزی های لازم توسط سازمان های مرتبط در خصوص استفاده از گونه های سازگار با کم آبی و یا از محصولات جایگزین استفاده گردد.
مقاله پژوهشی
شراره حضرتی؛ مسعود ترابی آزاد؛ کامران لاری؛ عباسعلی علی اکبری بیدختی
دوره 2، شماره 3 ، پاییز 1398، صفحه 258-271
چکیده
در این تحقیق با استفاده از مدل مایک21 الگوی زمانی و مکانی جریانات ناشی از باد در بندر آستارا و سواحل اطراف این بندر مورد بررسی قرارگرفته است. موج ناشی از باد در منطقه شکست با توجه به افزایش ارتفاع آن ریزش می‌کند و نتیجه آن ایجاد تنشی برشی روی سطح آب و جریان خواهد بود. به منظور شبیه‌سازی مدل از شبکه‌های نامنظم با محدوده درشت‌نمایی ...
بیشتر
در این تحقیق با استفاده از مدل مایک21 الگوی زمانی و مکانی جریانات ناشی از باد در بندر آستارا و سواحل اطراف این بندر مورد بررسی قرارگرفته است. موج ناشی از باد در منطقه شکست با توجه به افزایش ارتفاع آن ریزش می‌کند و نتیجه آن ایجاد تنشی برشی روی سطح آب و جریان خواهد بود. به منظور شبیه‌سازی مدل از شبکه‌های نامنظم با محدوده درشت‌نمایی بین 02/0 تا 25/0 درجه استفاده شده است. برای منطقه آستارا از شبکه با ابعاد ریزتر استفاده به عمل آمده است. بزرگ‌ترین ابعاد شبکه 7 کیلومتر و کوچک‌ترین آن 100 متر طول دارد و در مجموع از 8622 گره و 16275 المان تشکیل شده است. با جمع‌آوری داده‌های موردنیاز و صحت سنجی باد ECMWF به مدل‌سازی امواج برای منطقه خزر پرداخته شده است. ابتدا مدل موج ناشی از باد برای کل منطقه خزر اجرا شد و در ادامه مدل‌سازی جریان برای کل منطقه خزر برای میانگین زمانی 10 سال (2003 تا 2013) به عمل آمد. سپس از نتایج مدل بزرگ مقیاس جریان، شرایط مرزی استخراج و جریان در منطقه آستارا شبیه‌سازی شد. نتایج بررسی نشان داده‌اند که در فصل پاییز شدیدترین جریان ساحلی رخ خواهد داد و در تابستان جریان آرام در منطقه حاکم خواهد شد. 93 درصد ایام سال امواج از سمت شمال شرقی و جریان غالب از سمت شمال به جنوب است. الگوی جریان برای جریان‌های ضعیف‌تر با جاری شدن گرداب‌های کوچک در منطقه همراه می باشد.
