تعیین روابط شدت- مدت- فراوانی رگبار باران در حوضه کارون (ایستگاه‌های اهواز، بهبهان، لالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آبشناسی، پژوهشکده هواشناسی، تهران، ایران

2 عضو هیئت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو

10.22034/jmas.2022.353161.1182

چکیده

از جمله ﻋﻮاﻣـلی که در ﺑـﺮوز سیلاب و افزایش ﺧﺴﺎرات ﻧﺎﺷﯽ از آن ﻣﺆﺛﺮ است، ﺷﺪت و ﻣﺪت ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ می‌باشد. رگبار طرح که از روی منحنی‌های شدت- مدت- فراوانی(IDF) برای تداوم و دوره‌ی بازگشت‌های مشخص استخراج می‌شود، در مطالعات آب و هوا-شناسی از اهمیت بسزایی برخوردار است.در بسیاری از مطالعات رگبار طرح از ضرایب غیر‌منطقه‌ای استفاده می‌شود، بدون شک استفاده از داده‌های ایستگاه‌های همدیدی کشور به‌جای ضرایب تجربی سایر کشورها از دقت بالاتری برخوردار خواهد بود. برای تعیین روابط IDF پس از اسکن گراف‌های بارش و رقومی‌سازی آن‌ها، مقدار بارش در تداوم‌های مختلف به‌دست آمد. شدت‌های بارش در هر تداوم محاسبه شد. مجموعه آمار به‌دست‌آمده با چندین نوع توزیع آماری برازش داده شد. ارزیابی معنی‌داری توزیع‌های به دست آمده با استفاده از آزمون کای اسکوﺋر انجام شد. توزیع Log-Pearson type3 برازش بهتری در مقایسه با سایر توزیع‌ها نشان داد. در نهایت روابط شدت- مدت- فراوانی و ضرایب آن بر اساس شرایط ایستگاه محاسبه شد و منحنی‌های آن برای دوره برگشت‌های مختلف ترسیم شدند. در ایستگاه‌های اهواز، بهبهان و لالی بیشترین مقدار شدت بارندگی در دوره بازگشت 2 ساله با تداوم 10 دقیقه، به ترتیب 66/18 ، 85/19 و 50/33 میلی‌متر بر ساعت برآورد شد. این مقدار با افزایش دوره بازگشت در همان تداوم افزایش می‌یابد؛ اما با افزایش تداوم در همان دوره بازگشت روند کاهشی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات