نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین رضایی ¹
• قاسم عزیزی ²
• محمد مرادی ³

¹ استادیار آب و هواشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی

² گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

³ عضو هیات علمی پژوهگاه هواشناسی

چکیده

کم‌فشارهای‌بریده، سیستمهای کم‌فشار‌ در سطوح میانی هستند که در نتیجه تغییرات نصف‌النهاری جریانهای رودباد ایجاد شده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی الگو‌های مختلف کم‌فشار‌بریده در ایران است. لذا در این مطالعه، برای یک دوره 40 ساله 2015-1976 الگو‌های کم‌فشارهای‌بریده و بارش‌های مرتبط با آنها بررسی گردید. برای شناسایی کم‌فشارهای‌بریده از الگوریتم رائول نی‌یتو استفاده شد. در مجموع شش نوع الگو برای کم‌فشارهای‌بریده شناسایی گردید، که شامل بازوی شرقی امگا، بازوی غربی امگا، امگای معکوس، الگوی رکس، الگوی S و الگوی دو‌قطبی می‌باشند. نتایج نشان داد که الگوی بازوی شرقی امگا با 26 درصد، بیشترین رخداد را در بین سایر الگو‌ها دارد. بعد از آن الگوی امگای معکوس با 23 درصد و الگو‌های رکس، دوقطبی، مدل اس و در‌نهایت بازوی غربی امگا قرار دارند. بررسی فصلی الگو‌ها نشان داد که در فصل زمستان بیشترین فراوانی مربوط به الگوی بازوی شرقی امگا و سپس الگوی رکس اختصاص داشت. در فصل تابستان الگوی رکس و سپس امگای معکوس بیشترین فراوانی را دارند و در فصول پاییز و بهار، الگوی بازوی شرقی امگا و سپس الگوی امگای معکوس بیشترین رخداد را داشتند. همچنین مشخص گردید، بیشترین درصد بارش‌های بیش از صد میلیمتر کم‌فشارهای‌بریده، مربوط به الگوی بازوی شرقی امگا بوده است.

کلیدواژه‌ها

• کم فشار بریده
• کم ارتفاع بریده
• سردچال
• ایران

موضوعات

• اقلیم شناسی