تاثیر گرمایش جهانی بر محتوای رطوبتی سامانه های بارش زای غرب ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی تهران

2 عضو هیات علمی دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی

3 Moffateh St., Tehran, IRAN

چکیده

برای انجام این پژوهش ابتدا داده‌های بارش چهار ایستگاه سینوپتیک مربوط به غرب ایران طی بازه زمانی 2018-1979 در ماه‌های ژانویه، فوریه، مارس، اکتبر، نوامبر و دسامبر از سازمان هواشناسی کشور اخذ و بر اساس آستانه صدک نود و پنجم، شدیدترین بارش-های 24 ساعته‌ی هر ایستگاه در هر ماه مشخص گردید. در ادامه برای روز‌هایی که بارش ‌های شدید رخ داده است داده‌های یاخته‌ای رطوبت ویژه و دمای روزانه برای چهار زمان (18-12-06-00) از داده‌های بازکاوی شده ERA5 در بازه زمانی سی ساله(2018-1979) از مرکز اروپایی پیش‌بینی‌های میان مدت جوی با قدرت تفکیک مکانی°0.25*°0.25 درجه قوسی دریافت شد. جهت تحلیل روند از آزمون‌های ناپارامتریک من-کندال و شیب سن و جهت تحلیل رابطه از ضریب همبستگی پیرسون و روش پارامتریک رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که روند رطوبت ویژه سامانه‌های بارش ‌زای غرب ایران (به جز ماه مارس در تراز 700 هکتوپاسکال) در ماه‌های ژانویه، فوریه، مارس، اکتبر، نوامبر و دسامبر در هر دو تراز 850 و 700 هکتوپاسکال مثبت و افزایشی بوده هرچند در سطح اطمینان 95% معنادار نبوده است. بین روند دمای سیستم‌های بارشی و رطوبت ویژه آن‌ها (به جز ماه اکتبر در تراز 850 هکتوپاسکال) از ماه‌ ژانویه تا مارس و ماههای اکتبر تا دسامبر در دو تراز 850 و 700 هکتوپاسکال یک رابطه خطی مثبت برقرار است که می‌تواند در شدت، نوع و سرعت حرکت افقی سامانه‌های بارش‌زا در آینده موثر باشند.

کلیدواژه‌ها