1
گروه آموزشی مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران، گرگان
2
دانشگاه ارومیه
چکیده
سری زمانی دادههای هواشناسی شامل وقایعی با شدتهای مختلف میباشد که گرمایش جهانی ناشی از تغییر اقلیم میتواند تأثیر متفاوتی را بر بخشهای مختلف آن داشته باشد. تغییرات ممکن است در بخشهای مختلف سری دادهها یکنواخت نباشد و یا در بخشی از سری، تغییرات افزایشی و در بخش دیگری تغییرات کاهشی باشد و در مجموع در کل سری تغییری ایجاد نشود. بر این اساس استفاده از روش رگرسیون خطی معمولی و یا آزمونهای ناپارامتری جهت تشخیص روند که فقط روی میانگین یا میانه از سری دادهها تمرکز میکنند، ممکن است به نتایج درستی نینجامد. از اینرو روش رگرسیون چندکی جهت بررسی روند در چندکهای سری زمانی دادهها مورد استفاده قرار میگیرد. گرگان از قطبهای مهم کشاورزی در ایران است که هرگونه تغییرات دمایی میتواند بر گیاهان زراعی و باغی آن منطقه تأثیرگذار باشد. برای این منظور، در این پژوهش حداقل و حداکثر دمای روزانه در دوره ۳۴ساله (۱۳۶۳-۱۳۹۷) ایستگاه سینوپتیک هاشمآبادگرگان مورد استفاده قرارگرفت تا در مقیاس فصلی هرگونه تغییرات روند در سری دادهها با استفاده از رگرسیون چندکی و رگرسیون خطی بررسی شوند. نتایج نشان داد که همهی فصلها در حال گرم شدن هستند و این افزایش دما در فصل تابستان به مقدار بیشتر، اما در فصل بهار به میزان کمتر میباشد. همچنین مقادیر حدی بالا، یعنی روزهای گرم از شیب روند تندتری برخوردار هستند. براساس نتایج رگرسیون چندکی میتوان نتیجه گرفت که شریط اقلیمی دما در گرگان در حال تغییر است و این منطقه به سمت گرم شدن پیش میرود.