نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید مهدی مرتضوی فر ¹
• محمد حسین مبین ²
• محمد حسین مختاری ³
• محمد اکرامی ⁴
• الهام رفیعی ساردویی ⁵

¹ دانشگاه یزد

² دانشگاه یزد، دانشکده منابع طبیعی

³ دانشگاه یزد، دانشکده منابع طبیعی، گروه مدیریت بیابان

⁴ محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد،

⁵ مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت

چکیده

اقلیم یک عامل مهم زیست محیطی است که تغییرات آن مهمترین تهدید برای توسعه پایدار است. تغییرات اقلیمی که عمدتا ناشی از فعالیت های انسانی است، در دهه های اخیر منجر به تغییر در بخش های مختلف اکوسیستم شده است. مدل‌های گردش کلی، توسط آژانس‌های اقلیمی به‌منظور پیش‌بینی تغییرات اقلیمی آینده، به‌کار گرفته می‌شوند. در این پژوهش، مدل ریزمقیاس نمائی آماری SDSM، به منظور پیش بینی پارامترهای بارش و دما در ایستگاه‌های سینوپتیک بابلسر و قراخیل در استان مازندران براساس سناریوهای تغییراقلیم مدل گردش کلیCanESM2، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج ارزیابی دقت مدل SDSM در شبیه‌سازی بارش بر اساس شاخص R2، RMSE، MAE، NSE در ایستگاه بابلسر و قراخیل در مرحله صحت سنجی نشان داد که انطباق زیادی بین مقادیر شبیه‌سازی‌شده و دوره پایه وجود داشته است. مقایسه مقادیر پیش‌بینی‌شده بارش و دما تحت سناریو RCP2.6 و RCP4.5 و RCP8 در سه دوره 2039-2068،2018-2038 و 2100-2069 با دوره پایه (2005-1987)، در هر دو ایستگاه بابلسر و قراخیل نشان‌دهنده کاهش بارش متوسط سالانه و افزایش دمای متوسط سالانه تحت هر سه سناریوRCP در هر سه دوره آتی نسبت به دوره پایه می‌باشد، به‌طوری‌که در دوره‌ 2100-2069، تحت سناریو RCP 8.5 (بدبینانه)، در ایستگاه بابلسر و قراخیل، بارش متوسط سالانه به ترتیب به میزان 51.7 و 34.7 درصد بیشترین کاهش و دمای متوسط سالانه به ترتیب به میزان 3.44 و 3.86 درجه سانتی‌گراد بیشترین افزایش را نسبت به دوره پایه نشان داده است.

کلیدواژه‌ها

• تغییر اقلیم
• ریزمقیاس نمایی آماری
• مازندران
• بارش
• دمای هوا