TY - JOUR ID - 115306 TI - آشکارسازی فازهای تأثیرگذار شاخص نوسان شبه‌دوسالانه (QBO) بر افزایش تعداد روزهای همراه با بارش سنگین در نیمه جنوبی ایران JO - نشریه هواشناسی و علوم جوّ JA - JMAS LA - fa SN - 2645-7261 AU - مهرزاد, حسن AU - سلیقه, محمد AU - اکبری, مهری AU - حجازی‌زاده, زهرا AD - AD - عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی تهران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 2 IS - 1 SP - 15 EP - 28 KW - نوسان شبه دوسالانه (QBO) KW - بارش سنگین KW - پیوند از دور KW - درون‌یابی KW - روش IDW DO - N2 - پژوهش حاضر، به آشکارسازی فازهای تأثیرگذار شاخص نوسان شبه‌دوسالانه بر افزایش تعداد روزهای بارش سنگین در نیمه جنوبی ایران در فصل سرد پرداخته است. برای این منظور، داده های QBO از ایستگاه سنگاپور در تراز 30 هکتوپاسکال از پایگاه داده IGRA و داده های بارش نیز به‌صورت روزانه برای 89 ایستگاه نیمه جنوبی، با مقیاس زمانی روزانه در شش ماه سرد ( ژانویه 1985 تا آوریل 2018) با توجه به صدک 80 (بارش سنگین) هرماه، اتخاذ شد. بر اساس داده های اخذشده، با تقسیم مقادیر QBO به 6 فاز (سه فاز مثبت ضعیف، متوسط و شدید (1+تا 3+) و سه فاز منفی ضعیف، متوسط و شدید (1- تا 3-)) و محاسبه تعداد روزهای بارش سنگین در هرکدام ازفازها، یک پایگاه داده برای هرکدام از ماه‌ها، تهیه و مشخص شد که برای هرماه و در هر ایستگاه، کدام فاز QBO، تعداد روزهای با بارش سنگین بیشتری داشته است. سپس با استفاده از روش درون‌یابی IDW، نقشه های پهنه بندی فازهای تأثیرگذار در افزایش تعداد روزهای بارش سنگین برای هرکدام از 6 ماه و همچنین برای 6 ماه سرد به‌طورکلی، ترسیم گردید. بر اساس نتایج حاصله، در ماههای نوامبر تا ژانویه، فازهای منفی ضعیف تا متوسط و در سه ماه بعدی یعنی ماههای فوریه تا آوریل، فازهای مثبت ضعیف بیشتر توانسته اند در افزایش تعداد روزهای بارش نقش داشته باشند. در برآورد کلی از تعداد روزهای بارش سنگین و ارتباط آن با فازهای QBO، نیز بیشترین تعداد روزهای با بارش سنگین در اکثر ایستگاهها در فاز مثبت ضعیف (1+) رخ‌داده است. UR - https://www.ims-jmas.net/article_115306.html L1 - https://www.ims-jmas.net/article_115306_73166160c91e13f00b6795c904f32e3b.pdf ER -