اقلیم شناسی
حسین رضایی؛ قاسم عزیزی؛ محمد مرادی
چکیده
کم‌فشارهای‌بریده، سیستمهای کمفشار در سطوح میانی هستند که در نتیجه تغییرات نصف‌النهاری جریانهای رودباد ایجاد شده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی الگوهای مختلف کم‌فشار‌بریده در ایران است. لذا در این مطالعه، برای یک دوره 40 ساله 2015-1976 الگوهای کم‌فشارهای‌بریده و بارش‌های مرتبط با آنها بررسی گردید. برای شناسایی کم‌فشارهای‌بریده ...
بیشتر
کم‌فشارهای‌بریده، سیستمهای کمفشار در سطوح میانی هستند که در نتیجه تغییرات نصف‌النهاری جریانهای رودباد ایجاد شده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی الگوهای مختلف کم‌فشار‌بریده در ایران است. لذا در این مطالعه، برای یک دوره 40 ساله 2015-1976 الگوهای کم‌فشارهای‌بریده و بارش‌های مرتبط با آنها بررسی گردید. برای شناسایی کم‌فشارهای‌بریده از الگوریتم رائول نی‌یتو استفاده شد. در مجموع شش نوع الگو برای کم‌فشارهای‌بریده شناسایی گردید، که شامل بازوی شرقی امگا، بازوی غربی امگا، امگای معکوس، الگوی رکس، الگوی S و الگوی دوقطبی می‌باشند. نتایج نشان داد که الگوی بازوی شرقی امگا با 26 درصد، بیشترین رخداد را در بین سایر الگو‌ها دارد. بعد از آن الگوی امگای معکوس با 23 درصد و الگوهای رکس، دوقطبی، مدل اس و در‌نهایت بازوی غربی امگا قرار دارند. بررسی فصلی الگو‌ها نشان داد که در فصل زمستان بیشترین فراوانی مربوط به الگوی بازوی شرقی امگا و سپس الگوی رکس اختصاص داشت. در فصل تابستان الگوی رکس و سپس امگای معکوس بیشترین فراوانی را دارند و در فصول پاییز و بهار، الگوی بازوی شرقی امگا و سپس الگوی امگای معکوس بیشترین رخداد را داشتند. همچنین مشخص گردید، بیشترین درصد بارش‌های بیش از صد میلیمتر کم‌فشارهای‌بریده، مربوط به الگوی بازوی شرقی امگا بوده است.
عباس رنجبر؛ محمد مرادی
چکیده
در 28 تیر1394ریزش بارش‌های بسیار شدید همرفتی در مدت زمان بسیار کوتاهی منجر به وقوع سیل مهیبی در منطقه کن و سیجان شد. شدت زیاد بارش در مساحت کوچک از عوامل اصلی رخداد این سیل مخرب میباشد. برای بررسی این بارش‌های همرفتی از داده‌های دیدبانی، محصولات رادار، نقشه‌های هواشناسی و برای شبیهسازی بارش از مدل WRF استفاده شد. مدل با سه دامنه ...
بیشتر
در 28 تیر1394ریزش بارش‌های بسیار شدید همرفتی در مدت زمان بسیار کوتاهی منجر به وقوع سیل مهیبی در منطقه کن و سیجان شد. شدت زیاد بارش در مساحت کوچک از عوامل اصلی رخداد این سیل مخرب میباشد. برای بررسی این بارش‌های همرفتی از داده‌های دیدبانی، محصولات رادار، نقشه‌های هواشناسی و برای شبیهسازی بارش از مدل WRF استفاده شد. مدل با سه دامنه تو در تو و تفکیک افقی 18، 6 و 2 کیلومتر و گام‌های زمانی 1 ساعته اجرا شد. نتایج بیانگر مساعد بودن شرایط ترمودینامیکی و همرفتی برای رخداد ناپایداری‌های شدید در بعدازظهر این روز میباشد. همچنین روند تغییرات شاخص‌های ناپایداری و بارش حاصل از برونداد مدل در ساعت‌های 12، 13، 14 و 15 گرینویچ نشان دهندهی بیشینه مقدار آن در زمان رخداد سیل میباشد. توسعه سامانهی کمفشار در نواحی مرکزی ایران و تهران و استقرار زبانه‌های پرفشار بر روی دریای خزر، سبب گرادیان شدید فشار روی رشتهی کوه البرز گردیده که با عبور ناوه از سطوح میانی و بالایی وردسپهر و وجود هوای سرد در این ترازها همراه شده است. با توجه به زمان رخداد توفان در منطقهی تهران، جبهه سرد فعال مجاور سطح زمین به علت رسیدن آن به تهران در ساعت بیشینه دما، تقویت شده و بر شدت ناپایداری‌ها افزوده و رگبارهای شدید ناگهانی در غرب تهران ایجاد نمود است. با حرکت سامانه به سمت شرق، بهعلت کاهش گرادیان دمایی و اثرات اصطکاک سطحی از فعالیت توفان کاسته شده است.
محمد مرادی؛ پرویز رضازاده
دوره 2، شماره 4 ، اسفند 1398، ، صفحه 355-366
چکیده
در این پژوهش داده‌های دمای خشک و نم‌نسبی همزمان ایستگاه بوشهر ساحلی در دوره آماری 2017-1993 برای برآورد مقادیر متناظر با احتمالات 95/0 و 99/0 منحنی تجمعی که در طراحی تهویه مطبوع در سازه‌های بزرگ کاربرد دارد، بررسی شد. برای اینکار از روش‌های گرافیکی و آماری استفاده شد. برای تعیین نم‌نسبی همزمان از میانگین نم نسبی مربوط به دمای برآورد شده ...
بیشتر
در این پژوهش داده‌های دمای خشک و نم‌نسبی همزمان ایستگاه بوشهر ساحلی در دوره آماری 2017-1993 برای برآورد مقادیر متناظر با احتمالات 95/0 و 99/0 منحنی تجمعی که در طراحی تهویه مطبوع در سازه‌های بزرگ کاربرد دارد، بررسی شد. برای اینکار از روش‌های گرافیکی و آماری استفاده شد. برای تعیین نم‌نسبی همزمان از میانگین نم نسبی مربوط به دمای برآورد شده استفاده شد. نتایج نشان داد که روش آماری که در تعیین دمای خشک متناظر با احتمالات مختلف از کل داده‌های سال استفاده می‌کند، نسبت به روشی که از داده‌های فصل و ماه گرم استفاده می‌کنند، برآورد مناسبتری است ولی نسبت به روش گرافیکی، مقادیر بیشتری را بدست می‌دهد. این تفاوت به سبب قرار گیری داده‌های بیشینه در بالای منحنی برازش شده در روش آماری و استفاده از داده‌های دیدبانی در روش گرافیکی رخ داده است. به سبب وجود روند صعودی در دمای خشک و دمای متاظر با احتمالات مختلف، در مناطق ساحلی بوشهر در طراحی تهویه مطبوع در سازه‌هائی با طول عمر پنجاه سال، دمای متناظر با احتمالات 95/0 و 99/0 منحنی تجمعی، به ترتیب 7/1 و 8/1 درجه سلسیوس باید بیشتر از دمائی باشد که به کمک روش گرافیکی معمول و بی‌توجه به روند افزایشی نم نسبی برآورد می‌شود. بنابراین ضمن توصیه به استفاده از روش گرافیکی تعمیم یافته این مقاله، پیشنهاد می‌شود که دمای خشک متناظر با پنج و یک درصد، به ترتیب 1/37 و 2/39 درجه سلسیوس و نم‌نسبی متناظر با آن 0/55 و 0/52 درصد در نظر گرفته شود.
محمد مرادی؛ سامان مرتضی پور
دوره 2، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 202-213
چکیده
پیش بینی دقیق کمیت های هواشناسی همیشه جزو چالش های مورد اهمیت بوده است. خروجی های خام مدل های عددی هواشناسی(DMO) همواره شامل خطاهای تصادفی و سیستماتیک هستند که باعث کاهش دقت پیش بینی ها می شود. با استفاده از روش های پس پردازش بر روی خروجی خام مدل ها می توان خطاهای سیستماتیک را کاهش داده و به بهبود دقت پیش بینی ها دست یافت. این موضوع ثابت ...
بیشتر
پیش بینی دقیق کمیت های هواشناسی همیشه جزو چالش های مورد اهمیت بوده است. خروجی های خام مدل های عددی هواشناسی(DMO) همواره شامل خطاهای تصادفی و سیستماتیک هستند که باعث کاهش دقت پیش بینی ها می شود. با استفاده از روش های پس پردازش بر روی خروجی خام مدل ها می توان خطاهای سیستماتیک را کاهش داده و به بهبود دقت پیش بینی ها دست یافت. این موضوع ثابت شده است که با استفاده از پس پردازش آماری، مهارت پیش بینی های قطعی عمدتا از طریق کاهش خطاهای سیستماتیک بهبود می یابد. در واقع فرایند پس پردازش، با استفاده از روابط آماری بین خروجی مدل و مشاهدات در گذشته، خطای سامانمند بین پیش بینی های مدل و مقادیر مشاهداتی در آینده را باید کاهش دهد. در این مطالعه خروجی مدل WRF برای ایستگاه هواشناسی فرودگاه رشت در بازه زمانی 8 ماه و برای کمیت های دما، دمای نقطه شبنم، دمای بیشینه و دمای کمینه با روش میانگین لغزان(MA) پس پردازش شد و مورد راستی آزمایی قرار گرفت. راستی آزمایی پیوسته در تمام موارد بهبود را نشان داد و مقدار بهبود بر اساس ME از 81 تا 110 درصد و بر اساس RSME از 4 تا 12 درصد است. با تعریف مقادیر آستانه، در بیشتر مقادیر راستی آزمایی گسسته نیز بهبود مشاهده شد.
محمد مرادی؛ عباس رنجبر؛ ابراهیم فتاحی؛ فاطمه رحیمزاده
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 146-162
چکیده
در این مقاله با استفاده از آزمون‌های انحرافات تجمعی و نرمال استاندارد، همگنی میانگین سالانه سرعت باد 31 ایستگاه همدیدی واقع در مراکز استانها، در دوره آماری 2015-1981 بررسی شد. نتایج حاصل از آزمون انحرافات تجمعی، همگنی داده‌ها را فقط در ایستگاه‌های اهواز، اردبیل، قزوین و اصفهان تایید نمود. نتایج حاصل از دسته‌بندی ایستگاه‌ها بر اساس ...
بیشتر
در این مقاله با استفاده از آزمون‌های انحرافات تجمعی و نرمال استاندارد، همگنی میانگین سالانه سرعت باد 31 ایستگاه همدیدی واقع در مراکز استانها، در دوره آماری 2015-1981 بررسی شد. نتایج حاصل از آزمون انحرافات تجمعی، همگنی داده‌ها را فقط در ایستگاه‌های اهواز، اردبیل، قزوین و اصفهان تایید نمود. نتایج حاصل از دسته‌بندی ایستگاه‌ها بر اساس اختلاف آماره‌های محاسباتی و مقادیر بحرانی آن نشان داد که میانگین سالانه سرعت باد در ایستگاه‌های ایلام، بوشهر، اراک، کرج، تهران، شیراز، کرمان، بجنورد و بیرجند دارای ناهمگنی ضعیف، در ایستگاه‌های سنندج، کرمانشاه، زنجان، یاسوج، قم، مشهد، زاهدان و بندرعباس دارای ناهمگنی متوسط و در سایر ایستگاه‌ها دارای ناهمگنی شدید میباشد. آزمون همگنی نرمال استاندارد روی میانگین سالانه سرعت باد ناهمگنی متوسط را در ایستگاه‌های شیراز و بجنورد و ناهمگنی شدید را در ایستگاه‌های ارومیه، خرم‌آباد، بوشهر، سمنان، گرگان و بیرجند تایید کرد. بررسی‌ها نشان داد که در ایستگاه‌های تبریز، مشهد، خرم‌آباد، گرگان، سمنان و ارومیه که ناهمگنی متوسط و شدید آشکار شده است، نقطه شروع ناهمگنی و پرش هم زمان اتقاق افتاده است. در این ایستگاه‌ها، نقطه شروع پرش آشکار‌شده با سال تغییر مکان ایستگاه، مطابقت ندارد. بنابراین به نظر میرسد که ساخت و ساز و تغییر در نوع پوشش زمین در اطراف ایستگاه‌ها، سبب افزایش دریافت انرژی تابشی، افزایش زبری سطح، کاهش نیروی مالش و در نتیجه افزایش سرعت باد شده است.
عباس رنجبر؛ سحر تاجبخش؛ محمد مرادی
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 163-176
چکیده
در 28 تیر1394ریزش بارش‌های بسیار شدید همرفتی در مدت زمان بسیار کوتاهی منجر به وقوع سیل مهیبی در منطقه کن و سیجان شد. شدت زیاد بارش در مساحت کوچک از عوامل اصلی رخداد این سیل مخرب بود. برای بررسی این بارش‌های همرفتی از داده‌های دیدبانی، محصولات رادار، نقشه‌های هواشناسی و برای شبیهسازی بارش از مدل WRF استفاده شد. مدل با سه دامنه تو ...
بیشتر
در 28 تیر1394ریزش بارش‌های بسیار شدید همرفتی در مدت زمان بسیار کوتاهی منجر به وقوع سیل مهیبی در منطقه کن و سیجان شد. شدت زیاد بارش در مساحت کوچک از عوامل اصلی رخداد این سیل مخرب بود. برای بررسی این بارش‌های همرفتی از داده‌های دیدبانی، محصولات رادار، نقشه‌های هواشناسی و برای شبیهسازی بارش از مدل WRF استفاده شد. مدل با سه دامنه تو در تو و تفکیک افقی 18، 6 و 2 کیلومتر و گام‌های زمانی یک ساعته اجرا شد. نتایج بیانگر مساعد بودن شرایط ترمودینامیکی و همرفتی برای رخداد ناپایداری‌های شدید در بعدازظهر این روز میباشد. همچنین روند تغییرات شاخص‌های ناپایداری و بارش حاصل از برونداد مدل در ساعت‌های 12، 13، 14 و 15 گرینویچ نشان دهندهی بیشینه مقدار آن در زمان رخداد سیل میباشد. توسعه سامانهی کمفشار در نواحی مرکزی ایران و ناحیه تهران و استقرار زبانه‌های پرفشار بر روی دریای خزر، سبب گرادیان شدید فشار روی رشتهی کوه البرز گردیده که با عبور ناوه از سطوح میانی و بالایی وردسپهر و وجود هوای سرد در این ترازها همراه شده است. با توجه به زمان رخداد توفان در منطقهی تهران، جبهه سرد فعال مجاور سطح زمین به علت رسیدن آن به تهران در ساعت بیشینه دما، تقویت شده و بر شدت ناپایداری‌ها افزوده و رگبارهای شدید ناگهانی در غرب تهران ایجاد نموده است. با حرکت سامانه به سمت شرق، بهعلت کاهش گرادیان دمایی و اثرات اصطکاک سطحی از فعالیت توفان کاسته شده است.
